Đái tháo đường: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Đái tháo đường là bệnh lý phổ biến. Căn bệnh này gây ra nhiều nguy hiểm đối với sức khỏe người bệnh. Cùng tìm hiểu về bệnh đái tháo đường trong bài viết dưới đây!

Menu xem nhanh: Mở

Đái tháo đường là bệnh gì?

Test tiểu đường thai kỳ thai kỳ qua xét nghiệm máu

Đái tháo đường hay còn gọi là tiểu đường. Đây là bệnh lý mãn tính ảnh hưởng đến cách cơ thể biến thức ăn thành năng lượng.

Cơ thể chúng ta phân giải hầu hết thức ăn thành đường (glucose) và vận chuyển vào máu. Khi lượng đường trong máu tăng lên, nó sẽ báo hiệu đến tuyến tụy giải phóng insulin. Insulin là hormon có nhiệm vụ đưa đường trong máu vào các tế bào để sử dụng làm năng lượng.

Ở bệnh nhân đái tháo đường, cơ thể không tạo ra đủ insulin hoặc không thể sử dụng insulin một cách bình thường. Điều này sẽ dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao. Và lâu dần có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn như bệnh tim, giảm thị lực và bệnh thận.

Phân loại bệnh tiểu đường

Bệnh đái tháo đường được chia thành những loại sau:

– Đái tháo đường type I: Là những trường hợp bệnh nhân không sản xuất đủ hoặc mất khả năng sản xuất insulin.

– Đái tháo đường type II: Cơ thể vẫn tạo ra đủ insulin nhưng không được sử dụng hiệu quả.

– Đái tháo đường thai kỳ: Là những trường hợp phụ nữ bị đái tháo đường trong thời gian mang thai. Thông thường, bệnh sẽ hết sau khi sinh con.

– Tiền đái tháo đường: Là những trường hợp bệnh nhân có chỉ số đường huyết tăng cao hơn mức bình thường. Nhưng chỉ số này lại không cao như những bệnh nhân mắc đái tháo đường.

Triệu chứng của bệnh đái tháo đường

Hầu hết, bệnh đái tháo đường trong giai đoạn đầu thường không có biểu hiện cụ thể. Chỉ khi thực hiện xét nghiệm máu mới phát hiện ra chỉ số đường huyết cao. Các biểu hiện của bệnh cũng rất đa dạng. Cụ thể:

– Cơ thể luôn cảm thấy mệt mỏi. Dù có chế độ ăn uống đầy đủ nhưng cơ thể vẫn thường xuyên cảm thấy đói.

– Hay cảm thấy khát nước

– Sụt cân

– Đi tiểu nhiều lần trong ngày

– Thị lực giảm

– Vết thương lâu lành, mẩn ngứa, tê tay và tê chân

– Ở bệnh nhân nam: Người bệnh còn có biểu hiện rối loạn cương dương, không còn ham muốn “chuyện ấy”

– Ở bệnh nhân nữ: Người bệnh thường xuyên bị viêm nhiễm phụ khoa, da khô và thường xuyên bị mẩn ngứa.

Nguyên nhân của bệnh tiểu đường

Nguyên nhân bị đái tháo đường type I:

Bệnh đái tháo đường loại 1 do phản ứng tự miễn dịch (cơ thể tự tấn công nó do nhầm lẫn). Từ đó gây phá hủy các tế bào beta trong tuyến tụy tạo ra insulin.
Một số người có một số gen nhất định (được truyền từ cha mẹ sang con cái). Khiến họ dễ mắc bệnh hơn.
Yếu tố tác động từ môi trường như môi trường ô nhiễm, vi-rút,…
Thói quen ăn uống không lành mạnh. Thường xuyên ăn đồ ăn nhiều chất béo, đường, đồ ăn ngọt
Lối sống ít vận động cũng là nguyên nhân gây tiểu đường…

Thói quen ăn nhiều đồ ăn dầu mỡ, đồ ăn nhanh là nguyên nhân dẫn đến bệnh đái tháo đường

Nguyên nhân bị đái tháo đường type II:

Tiểu đường loại 2 chiếm tỷ lệ cao nhất đến 90 – 95% bệnh nhân tiểu đường.

Nguyên nhân là do sự kháng insulin của tế bào (tế bào không phản ứng với insulin). Từ đó dẫn đến lượng đường nạp vào cơ thể không được tế bào sử dụng. Khi đó, tuyến tụy sẽ tạo ra nhiều insulin hơn để cố gắng khiến các tế bào phản ứng. Như vậy lượng đường trong máu tăng lên. Tạo tiền đề cho tiền đái tháo đường và đái tháo đường loại 2.

Khi nồng độ đường (glucose) trong máu vượt quá ngưỡng tái hấp thu của thận, lúc này đường sẽ xuất hiện trong nước tiểu.

Nguyên nhân bị tiểu đường thai kỳ:

Bệnh tiểu đường thai kỳ thường xuất hiện ở phụ nữ mang thai ở tuần thứ 24 – 28. Sau khi sinh xong tình trạng đường huyết có thể trở lại bình thường. Tuy nhiên cũng có thể trở thành đái tháo đường type 2.

Khi mang thai, rau thai tiết ra các hormone đặc biệt giúp cho thai nhi phát triển. Điều này vô tình khiến cơ thể người mẹ trải qua những thay đổi lớn chẳng hạn như tăng cân.

Do những thay đổi này, các tế bào của cơ thể không còn sử dụng được insulin hiệu quả nữa. Tình trạng này thường xuất hiện trong giai đoạn cuối của thai kỳ.

Hậu quả của bệnh đái tháo đường

Các biến chứng nguy hiểm thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường gồm:

Mạch máu: Việc tăng glucose máu kéo dài có thể làm tổn thương mạch máu. Nếu tổn thương ở mạch máu lớn có thể gây ra bệnh:

Tai biến mạch máu não,
Nhồi máu cơ tim,
Tổn thương thành mạch và hẹp các động mạch tứ chi,
Thậm chí tắc mạch gây hoại tử chi.

Tổn thương ở mạch máu nhỏ sẽ gây:

Rối loạn hoạt động chức năng của các cơ quan như thận, võng mạc mắt, thần kinh ngoại biên. Nếu không được điều trị hiệu quả có thể gây suy thận mãn. Hậu quả dẫn đến nguy cơ phải chạy thận nhân tạo hay phải ghép thận, giảm thị lực dẫn đến mù lòa, dị cảm ở 2 chi dưới…

Hô hấp: Bệnh nhân tiểu đường dễ bị viêm phổi và viêm phế quản do bị bội nhiễm vi khuẩn.
Tiêu hóa: Người bệnh có thể bị viêm quanh nướu răng, rối loạn chức năng gan, viêm loét dạ dày, tiêu chảy.
Da: Bệnh nhân có thể thấy ngứa ngoài da, hay bị mụn nhọt, lòng bàn tay và bàn chân ánh vàng, xuất hiện u màu vàng gây ngứa ở gan bàn chân, bàn tay, mông, viêm mủ da…
Bệnh Alzheimer: Bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer.

Một số biến chứng sản phụ có thể gặp nếu bị tiểu đường thai kỳ gồm:

Sản phụ có thể bị tiền sản giật với biểu hiện tăng huyết áp, dư protein trong nước tiểu, sưng ở chân. Thêm vào đó, sản phụ có nguy cơ tái phát bệnh ở lần mang thai kế tiếp. Và tiến triển thành bệnh tiểu đường (phổ biến là tiểu đường tuýp 2) khi về già.
Thai nhi có nguy cơ phát triển nhanh hơn so với độ tuổi. Đồng thời có nguy cơ bị tiểu đường tuýp 2 về sau. Nếu sản phụ không được điều trị đúng cách và hiệu quả trong suốt thời gian mang thai, thai nhi có nguy cơ tử vong trước hoặc sau sinh.

Bệnh tiểu đường để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng với sức khỏe

Phương pháp điều trị đái tháo đường

Đối với đái tháo đường tuýp 1, cách điều trị là tiêm insulin (hoặc đeo máy bơm insulin) mỗi ngày. Để kiểm soát lượng đường trong máu và cung cấp năng lượng cho cơ thể. Insulin không thể dùng đường uống. Vì axit trong dạ dày sẽ phá hủy insulin trước khi nó hấp thu vào máu.

Đối với đái tháo đường tuýp 2, bệnh nhân kiểm soát đường huyết bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục thể thao. Bác sĩ có thể kê đơn insulin, các loại thuốc tiêm hoặc thuốc uống trị đái tháo đường. Để giúp kiểm soát lượng đường trong máu và tránh các biến chứng.

Nhìn chung, người bệnh đái tháo đường cần phải kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên. Bác sĩ sẽ đề xuất tần suất kiểm tra và mức đường huyết mục tiêu cho mỗi người. Người bệnh cần giữ lượng đường trong máu càng gần mục tiêu càng tốt. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn các biến chứng liên quan đến đái tháo đường.

Khi mắc bệnh mạn tính, nhiều bệnh nhân sẽ có tâm lý lo lắng và căng thẳng. Stress có thể khiến việc kiểm soát bệnh đái tháo đường trở nên khó khăn hơn. Bệnh nhân đái tháo đường nên giữ cho tinh thần thoải mái, hoạt động thể chất thường xuyên, ngủ đủ giấc và tập các bài tập thư giãn.

Ngoài việc can thiệp bằng thuốc, bệnh nhân đái tháo đường cũng cần xây dựng một thói quen sống lành mạnh để kiểm soát tốt đường huyết, gồm: