Viêm Amidan: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm amidan là bệnh lý phổ biến, có thể gặp ở mọi đối tượng. Vậy nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị viêm amidan như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Viêm amidan là gì?

Amidan hoạt động như một cơ chế bảo vệ và giúp ngăn cơ thể khỏi bị nhiễm trùng. Khi virus và vi khuẩn tấn công với số lượng lớn vào cơ thể khiến amidan không thể chống lại được. Từ đó gây ra nhiễm trùng, tình trạng này được gọi là viêm amidan.

Viêm amidan có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhất ở trẻ em. Viêm amidan thường được chẩn đoán ở trẻ em từ tuổi mẫu giáo đến tuổi thiếu niên. Các triệu chứng bao gồm đau họng, sưng amidan và sốt.

Tình trạng này dễ lây lan và có thể do nhiều loại virus và vi khuẩn phổ biến. Chẳng hạn như vi khuẩn Streptococcus, gây ra viêm họng liên cầu khuẩn. Viêm amidan do viêm họng liên cầu khuẩn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị.

Viêm amidan rất dễ chẩn đoán và các triệu chứng thường biến mất trong vòng 7 đến 10 ngày.

Triệu chứng khi amidan bị viêm

Do amidan nằm ở hai bên thành họng nên khi bị viêm thì các triệu chứng sẽ xuất hiện nhiều ở khu vực này. Một số dấu hiệu phổ biến giúp bạn nhận biết viêm amidan:

– Quan sát thấy amidan hai bên sưng đỏ, bề mặt amidan có thể phủ một lớp màng màu trắng hoặc vàng.

– Đau họng, thường tăng lên khi nói, ăn uống hoặc nuốt nước bọt.

– Khó nuốt, đau khi nuốt và có cảm giác vướng ở cổ họng.

– Hơi thở có mùi hôi.

– Khàn giọng.

– Ho khan hoặc ho có ít đàm.

– Sờ hoặc nhìn thấy nổi các hạch ở vùng đầu cổ.

– Sốt kèm cảm giác mệt mỏi, chán ăn.

Đối với trẻ nhỏ, viêm amidan đôi khi khó phát hiện do trẻ chưa thể mô tả cảm nhận của mình và thiếu hợp tác khi kiểm tra vùng họng. Một số dấu hiệu viêm amidan ở trẻ nhỏ mà người lớn nên chú ý như:

– Chảy nước dãi hoặc không chịu ăn do trẻ nuốt vào thấy đau.

– Trẻ quấy khóc vô cớ, sốt vừa hoặc cao.

Nguyên nhân gây viêm amidan

Dựa trên nền cấu trúc giải phẫu của amidan có nhiều khe và hốc. Do đó, đây là môi trường thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh cho cơ thể như:

– Do nhiễm các loại virus như Adenoviruses, Enteroviruses,  virus cúm, Virus Parainfluenza, Virus Epstein-Barr, virus herpes simplex.

– Tiền sử người bệnh đã từng mắc hoặc/và đang mắc các bệnh đường hô hấp do nhiễm khuẩn như sởi, ho gà …

– Người bệnh thực hiện vệ sinh cá nhân kém.

– Người bệnh sử dụng các thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, đồ uống lạnh như  kem, nước đá, bia lạnh.

– Môi trường sống ô nhiễm, nhiều khói bụi.

– Thậm chí do thời tiết thay đổi đột ngột cũng dẫn tới viêm amidan.

Phân loại viêm amidan

Viêm amidan được phân chia làm 2 loại:

– Viêm amidan cấp tính: Một loại vi khuẩn hoặc virus lây nhiễm vào amidan. Từ đó gây sưng và đau họng, chủ yếu ở amidan khẩu cái. Amidan có thể phát triển một lớp phủ màu xám hoặc trắng, nổi hạch bạch huyết tại cổ và hàm.

– Viêm amidan mãn tính: Nhiễm trùng amidan dai dẳng, đôi khi là kết quả của các đợt viêm amidan cấp tính lặp đi lặp lại.

Biến chứng khi amidan bị viêm

Viêm amidan nếu không chữa trị có thể dẫn đến các biến chứng nặng nề hơn:

– Áp xe peritonsillar: Nhiễm trùng tạo ra một túi mủ bên cạnh amidan. Đẩy nó về phía đối diện. Áp xe peritonsillar phải được dẫn lưu khẩn cấp.

– Bệnh bạch cầu đơn nhân cấp tính: Thường do virus Epstein-Barr gây ra gây ra sưng to ở amidan, sốt, đau họng, phát ban và mệt mỏi.

– Viêm họng liên cầu khuẩn: Streptococcus, một loại vi khuẩn, lây nhiễm amidan và cổ họng. Sốt và đau cổ thường đi kèm với đau họng.

– Amidan mở rộng (phì đại): Amidan lớn làm giảm kích thước đường thở. Từ đó làm cho ngáy hoặc ngưng thở khi ngủ nhiều hơn.

– Sỏi amidan: Tình trạng xuất hiện các khối màu trắng hoặc vàng trên amidan do mắc thức ăn tại amidan. Khiến vi khuẩn phát triển lắng đọng chất cặn tạo thành sỏi.

– Viêm khớp cấp: Các khớp cổ tay, khớp đầu gối, các ngón tay ngón chân bị sưng, nóng, đỏ và đau, toàn thân mệt mỏi, uể oải.

– Sau viêm amidan có thể bị viêm cầu thận, viêm thận cấp: Người bệnh bị phù chân, phù mặt

Phòng ngừa viêm amidan như thế nào?

Viêm amidan chủ yếu là do virus và vi khuẩn truyền nhiễm gây nên. Do đó, cách phòng ngừa tốt nhất là thực hành vệ sinh tốt.

– Rửa tay kỹ và thường xuyên, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn

– Tránh dùng chung thức ăn, ly uống nước, chai nước hoặc dụng cụ cá nhân

– Thay bàn chải đánh răng sau khi được chẩn đoán bị viêm amidan

– Che miệng khi ho hoặc hắt hơi sau đó rửa tay thật sạch

Chẩn đoán viêm amidan

Để chẩn đoán xác định viêm amidan và phân biệt với các bệnh khác, Bác sĩ sẽ thực hiện như sau:

– Khám bệnh: Bác sĩ sử dụng một loại đèn đặc biệt để soi chiếu trong các khoang của tai, mũi và họng để tìm ra ổ nhiễm khuẩn. Sau đó, bác sĩ khám ở cổ xem người bệnh có bị sưng hạch bạch huyết hay không. Nghe tiếng ran phổi và khám vùng lách có bị to không.

– Xét nghiệm: Xét nghiệm máu toàn phần và xét nghiệm dịch tiết được lấy từ họng người bệnh để tìm ra nguyên nhân dẫn tới nhiễm khuẩn.

Trường hợp nào cần cắt amidan?

Nhiều người băn khoăn có nên cắt viêm amidan hay không? Câu trả lời là nếu viêm amidan ở mức độ nhẹ thì không cần thiết phải cắt, bác sĩ sẽ chỉ định cắt amidan trong các trường hợp sau:

– Viêm amidan cấp tính tái đi tái lại từ 5-6 lần/năm. Hoặc gây các biến chứng như viêm tai giữa, viêm xoang hoặc thấp tim, viêm khớp, viêm cầu thận…

– Kích thước amidan quá to gây cản trở ăn uống, ngủ ngáy, khó thở lúc ngủ hoặc nhiễm khuẩn tái phát nhiều lần

– Viêm amidan mãn tính trong thời gian dài. Dù điều trị nội khoa không hiệu quả, bệnh nhân vẫn bị đau họng, viêm hạch cổ và hơi thở hôi

– Biến chứng áp xe quanh amidan phải nhập viện điều trị

– Khi nghi ngờ khối u ác tính, amidan chứa nhiều chất tiết gây hôi miệng, nuốt vướng.

Trên đây là những thông tin về bệnh viêm amidan. Nếu có những biểu hiện viêm amidan, người bệnh cần đến bệnh viện để thăm khám và điều trị kịp thời. Liên hệ hotline 1900 1984 để được tư vấn và đặt lịch khám. 

Bệnh viện Quốc tế DoLife Địa chỉ: Tầng 2, Tòa nhà Suced, 108 Nguyễn Hoàng, Nam Từ Liêm, Hà Nội Hotline: 1900 1984 Website: dolifehospital.vn Email: info@dolifehospital.vn Fanpage: Bệnh viện Quốc tế Dolife