Teo não: Những thông tin cần biết

Teo não về lâu dài gây ảnh hưởng đến chức năng não bộ, gây suy giảm nhận thức và trí nhớ. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh thậm chí còn gây tử vong.

Tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, biến chứng và điều trị teo não qua bài viết bên dưới!

Tổng quan về bệnh teo não

Teo não là tình trạng mất dần hoặc giảm liên kết giữa các tế bào thần kinh não theo thời gian. Tình trạng này có thể xảy ra ở một phần hoặc toàn bộ não, gây giảm khối lượng não bộ, từ đó ảnh hưởng tới chức năng thần kinh và khả năng ghi nhớ. Não bộ của người bệnh cũng ngày càng nhỏ lại.

Sự sụt giảm của kích thước, khối lượng của não bộ gây ảnh hưởng tiêu cực tới chức năng não. Quá trình dẫn truyền, xử lý thông tin của não bị ảnh hưởng rõ rệt, gây khó khăn cho người bệnh trong vận động, sinh hoạt thường ngày.

Teo não có thể là hệ quả của chấn thương não, bệnh thần kinh (bại não, Alzheimer…) hay nhiễm trùng não. Tùy thuộc vào nguyên nhân mà bệnh có thể tiến triển nhanh chậm khác nhau. Khả năng phục hồi của bệnh nhân thường rất thấp. Việc điều trị hiện nay chỉ có thể giúp giảm triệu chứng và biến chứng. Người bệnh dường như phải chung sống cả đời với căn bệnh này.

Bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ đối tượng nào. Trong đó, phổ biến nhất là người cao tuổi do tác động của quá trình lão hóa.

Triệu chứng của bệnh teo não

Triệu chứng

Tùy vào mức độ bệnh mà các triệu chứng của teo não có thể là tổng quát (toàn bộ não bị ảnh hưởng) hoặc khu trú (não chỉ bị ảnh hưởng một phần hoặc một chức năng nhất định).

Teo não cũng thường có liên quan đến suy giảm trí nhớ.

Các tế bào não trên toàn bộ não bị mất đi sẽ gây ra các triệu chứng như:

– Thay đổi tính cách, tâm lý, hành vi

– Giảm khả năng phán đoán, suy nghĩ trừu tượng

– Giảm khả năng suy nghĩ, ghi nhớ

– Mất phương hướng

– Rối loạn ngôn ngữ: khó nói, đọc, viết, hiểu…

– Khiếm khuyết trong học tập

Các triệu chứng có thể diễn ra hàng ngày hoặc thường xuyên.

Với teo não cục bộ, người bệnh xuất hiện thêm các biểu hiện:

– Nhìn đôi, nhìn mờ

– Mất ngôn ngữ (khó nói, khó hiểu giọng nói)

– Khả năng phối hợp vận động, tự điều chỉnh cơ thể giảm sút

– Mất cảm giác, yếu cục bộ, tê liệt

Với trường hợp diễn tiến nặng, bệnh có thể đe dọa tới tính mạng:

– Người bệnh mất tỉnh táo, rối loạn ý thức

– Người bệnh có những hành vi đe dọa người khác, tự sát…

Đặc biệt, số liệu thống kê cho thấy, khoảng 30% người cao tuổi mắc teo não có xuất hiện ảo giác, 30% xuất hiện hoang tưởng và 40% – 50% có các triệu chứng của trầm cảm, lo âu.

Các bệnh lý kèm theo

Teo não tác động trực tiếp với hệ thần kinh trung ương, khiến người bệnh mất dần khả năng tự chăm sóc bản thân, gây ra nhiều hệ quả nghiêm trọng như:

– Viêm phổi do người bệnh nằm nhiều, dịch ứ đọng lại trong phổi gây viêm nhiễm.

– Nhiễm trùng thường xảy ra ở những bệnh nhân mất khả năng tự chủ trong tiểu tiện, cần trợ giúp của ống thông tiểu.

– Nguy cơ gãy xương do suy giảm khả năng thăng bằng, định hướng, chức năng não bị hạn chế.

– Lở loét do người bệnh phải nằm im một chỗ trong thời gian dài.

– …

Nguyên nhân gây teo não

Nguyên nhân

Teo não có thể là hệ quả từ các bệnh lý liên quan đến não, chấn thương sọ não hoặc nhiễm trùng não. Trong đó

– Các nguyên nhân gây chấn thương thường thấy như: đột quỵ, chấn thương sọ não…

– Các bệnh lý tổn thương như: bại não, Alzheimer, sa sút trí tuệ, loạn dưỡng bạch cầu, đa xơ cứng, pick, Huntington

– Nguyên nhân truyền nhiễm: viêm não, AIDS, giang mai…

Yếu tố nguy cơ

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bại não nhưL

– Tuổi già

– Chấn thương não

– Tiền sử gia đình có thành viên mắc Alzheimer, Huntington, rối loạn thần kinh, rối loạn tự miễn dịch…

– …

Điều trị teo não

Hiện vẫn chưa có phương pháp nào có thể chữa khỏi được teo não. Các tế bào não khi đã mất đi sẽ gây khiếm khuyết thần kinh vĩnh viễn. 

Việc điều trị teo não hiện nay tập trung vào điều trị triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng, giải quyết từ nguyên nhân gây bệnh. Tùy theo triệu chứng, người bệnh sẽ có phác đồ điều trị phù hợp:

– Điều trị sa sút trí tuệ:

+ Thuốc kiểm soát tín hiệu não, điều trị triệu chứng suy giảm nhận thức

+ Vật lý trị liệu để cải thiện khả năng hoạt động

+ Hỗ trợ, tư vấn tâm lý

– Điều trị triệu chứng:

+ Dùng thuốc chống co giật để phòng và giảm tần suất co giật.

+ Vật lý trị liệu để kiểm soát cơ.

+ Liệu pháp nói để tăng khả năng nói và hiểu, giảm tác động của chứng mất ngôn ngữ.

+ Điều trị nhiễm trùng.

– Điều trị bổ sung

Người bệnh có thể áp dụng các phương pháp điều trị bổ sung để làm chậm/ ngăn ngừa suy giảm chức năng não bộ như: xoa bóp, châm cứu, yoga, dùng thảo dược tự nhiên, thực phẩm dinh dưỡng…

Biện pháp phòng ngừa teo não

Teo não ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng não bộ, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Chủ động phòng ngừa teo não ngay từ khi còn khỏe mạnh là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe cá nhân:

– Chế độ ăn lành mạnh

+ Ăn uống khoa học

+ Bổ sung, tăng cường các loại vitamin từ trái cây, rau xanh.

+ Tăng cường omega3 để tăng cường hoạt động não bộ.

+ Hạn chế tiêu thụ đồ ăn đóng hộp, thức ăn nhanh, đồ uống có ga.

– Sinh hoạt, vận động khoa học

+ Duy trì thói quen vận động, tập thể dục thường xuyên.

+ Ngủ sớm, ngủ đủ giấc.

+ Tránh lo âu, căng thẳng.

+ Tập thể dục cho não bằng các hoạt động tư duy như đọc sách, nghe nhạc, học tập, chơi cờ…

– Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, can thiệp kịp thời, hạn chế tối đa biến chứng.