Gãy xương cổ chân: có nguy hiểm không? Phương pháp điều trị thế nào?

Gãy xương cổ chân là một tình trạng chấn thương nghiêm trọng. Vậy tình trạng này có nguy hiểm không? Dấu hiệu và phương pháp điều trị như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Tìm hiểu về cấu tạo xương cổ chân

Khớp cổ chân là một khớp bản lề. Nối với xương chày và xương mác tạo thành một ổ sâu cho ròng rọc xương sên, như một lỗ mộng. Phần trong của lỗ mộng là mặt trong của mắt cá trong, phần ngoài của lỗ mộng là mặt trong của mắt cá ngoài.

Mắt cá ngoài xuống thấp hơn mắt cá trong và bảo vệ các dây chằng bên ngoài cổ chân. Xương chày và xương mác vừa khít trên ròng rọc xương sên, một xương có phần trước rộng hơn phần sau.

Cổ chân có rất nhiều dây chằng bên trong và ngoài. Từ đó làm hạn chế gập mu bàn chân và gập lòng, vận động ra trước và ra sau của bàn chân, nghiêng của xương sên. Cổ chân có sự ổn định phụ thuộc vào hướng của các dây chằng, tư thế của cổ chân vào lúc chịu tải.

Thông thường, mặt ngoài của khớp cổ chân dễ bị tổn thương hơn. Trục xoay của khớp cổ chân là một đường thẳng giữa hai mắt cá, chạy chéo so với xương chày.

Gãy xương cổ chân là gì?

Gãy xương cổ chân là tổn thương một hay nhiều xương thuộc khớp cổ chân. Chúng bao gồm gãy đầu dưới xương chày và xương mác hay gãy xương sên. Các loại gãy này có thể là gãy phạm khớp (đường gãy thông vào khớp) hay không phạm khớp (đường gãy không thông vào khớp).

Cổ chân có thể bị gãy từ một vết gãy đơn giản ở một xương. Điều này có thể không gây cản trở việc đi lại. Hoặc cổ chân có thể gãy một vài vết gãy. Điều này khiến mắt cá chân bị di lệch và có thể ảnh hưởng nhiều đến việc đi lại.

Nói một cách đơn giản, càng nhiều xương bị gãy thì cổ chân càng không ổn định. Gãy xương có thể có tổn thương dây chằng kèm theo. Các dây chằng cổ chân giữ các xương cổ chân cố định với nhau và giữ chúng đúng vị trí của nó khi chuyển động.

Gãy các xương cổ chân có thể xảy ra ở mọi người ở mọi lứa tuổi.

Triệu chứng khi gãy xương cổ chân

Việc nắm rõ các dấu hiệu gãy xương cổ chân giúp người bệnh được điều trị sớm, giúp phục hồi tốt hơn. Các triệu chứng khi gãy xương cổ chân có thể kể đến như: 

• Cổ chân cảm thấy đau nhức dữ dội ngay sau khi gặp chấn thương.
• Có xuất hiện triệu chứng sưng tấy kèm theo bầm tím ở vùng cổ chân.
• Khi chạm vào vết thương cảm thấy đau nhói, khó chịu.
• Đi lại khó khăn hoặc thậm chí không thể đi lại do quá đau đớn.
• Vùng cổ chân có thể bị biến dạng sau khi gặp tai nạn gây gãy xương cổ chân. 

Nguyên nhân gây gãy xương cổ chân

Có rất nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng gãy xương cổ chân. Bao gồm cả nguyên nhân chủ quan và nguyên nhân khách quan. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất được thu thập: 

• Tai nạn bất ngờ dẫn đến gãy xương cổ chân như tai nạn giao thông, tai nạn lao động hay trong sinh hoạt hàng ngày.
• Té ngã, vấp ngã đột ngột khiến cổ chân chịu tác động lực quá mạnh gây nên tổn thương xương.
• Xoắn, vặn khớp cổ chân quá nhiều, lực quá lớn gây gãy xương cổ chân.
• Ngoài những nguyên nhân trên thì một số bệnh lý thường gặp về xương khớp như loãng xương, ung thư xương, người cao tuổi,… cũng có nguy cơ bị gãy xương ở cổ chân cao hơn. 

Gãy xương cổ chân bao lâu thì lành?

Gãy xương cổ chân bao lâu thì lành? Đây là câu hỏi của rất nhiều người. Tuy nhiên, mức độ phục hồi của xương cổ chân sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như:

• Tình trạng cụ thể của vết thương
• Tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. 

Những bệnh nhân có sức đề kháng yếu, mắc các bệnh mạn tính, bị loãng xương,… thì quá trình hồi phục sẽ chậm hơn. Để hỗ trợ quá trình điều trị, rút ngắn thời gian hồi phục người bệnh cần tăng cường chế độ dinh dưỡng, đặc là tăng cường cung cấp canxi. 

Bác sĩ thường chỉ định bổ sung thêm canxi đường uống dạng viên uống để thúc đẩy nhanh quá trình lành xương. Bên cạnh đó, các dưỡng chất khác như protein, vitamin, khoáng chất cũng vô cùng quan trọng cho quá trình hồi phục. Khi tình trạng nứt, gãy xương cổ chân được cải thiện, bác sĩ sẽ chỉ định các bài tập vật lý trị liệu phù hợp với người bệnh. Để từ đó nhanh chóng khôi phục khả năng vận động.

Phương pháp chẩn đoán gãy xương cổ chân

Hỏi bệnh và khám

Sau khi hỏi bệnh về các triệu chứng và cơ chế chấn thương xảy ra. Bác sĩ sẽ kiểm tra cổ chân, bàn chân và ngón chân.

Kiểm tra hình ảnh cận lâm sàng

Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị gãy xương cổ chân. Họ sẽ yêu cầu bạn làm thêm các xét nghiệm cận lâm sàng để cung cấp thông tin về chấn thương.

• X – quang: Là kĩ thuật chẩn đoán hình ảnh phổ biến nhất và có sẵn rộng rãi. X – quang có thể cho thấy nếu xương bị gãy. Nó cũng có thể cho thấy có bao nhiêu mảnh xương gãy và gãy như thế nào.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT – Scan): Kiểu chụp này có thể tạo ra hình ảnh cắt ngang mắt cá chân. Và đôi khi được thực hiện để đánh giá thêm chấn thương mắt cá chân. Nó đặt biệt hữu ích khi gãy xương kiểu phạm khớp.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Phim này cung cấp hình ảnh có độ chính xác cao của cả xương và mô mềm như dây chằng. Đối với một số gãy xương vùng cổ chân. Chụp MRI có thể được thực hiện để đánh giá dây chằng mắt cá chân.

Phương pháp điều trị 

Ngoài thăm khám lâm sàng, để chẩn đoán và định hướng điều trị, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh. Trong đó có chụp X quang.

Căn cứ theo kết quả chẩn đoán và tình trạng của từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ tư vấn và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Thông thường, sẽ có 2 hướng điều trị như sau:

Điều trị không phẫu thuật

Điều trị không phẫu thuật được sử dụng trong trường hợp xương cổ chân bị gãy nhẹ, ít di lệch hoặc không di lệch.

Bác sĩ thường điều trị bằng cách nẹp cố định hoặc bó bột. Bệnh nhân thường phải cố định phần xương bị gãy bất động trong khoảng 6 tuần.

Điều trị phẫu thuật

Phương pháp phẫu thuật được bác sĩ chỉ định khi xương cổ chân bị gãy nặng, phức tạp và bị di lệch nhiều. Tuỳ thuộc vào vết gãy, bác sĩ có thể sử dụng phương pháp đóng đinh nội tủy, nẹp vít hoặc cố định ngoài để kết hợp xương.

Để hỗ trợ quá trình điều trị, bác sĩ sẽ kê đơn các thuốc chống viêm, giảm đau như:

• Paracetamol,
• Meloxicam, 
• Diclofenac, 
• Celecoxib,…

Tuy nhiên, phẫu thuật gãy xương cổ chân có thể gây một số biến chứng như: 

• Nhiễm trùng,
• Đau,
• Chảy máu,
• Viêm khớp,
• Tổn thương mạch máu, gân cơ hay các dây thần kinh.

Cách chăm sóc người bị gãy xương cổ chân tại nhà

Bệnh nhân gãy xương cổ chân được chăm sóc tốt sẽ giúp xương mau liền và nhanh chóng đi lại được. Chính vì vậy khi chăm sóc người bị gãy xương cổ chân, bạn cần lưu ý một số điều sau:

– Tuân thủ việc tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi quá trình liền xương.

– Cần nâng chân bị thương cao hơn hoặc ngang mức tim để giảm sưng.

– Không để khu vực nẹp hoặc băng bột bị ướt.

– Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi tĩnh dưỡng, tránh căng thẳng mệt mỏi. 

– Không cố gắng nâng hoặc mang vác đồ nặng khi xương cổ chân bị gãy chưa liền vững.

– Chỉ được phép tập luyện phục hồi chức năng sau gãy xương cổ chân khi bác sĩ chỉ định. 

– Gãy xương cổ chân kiêng ăn gì? Bệnh nhân đang điều trị gãy xương cổ chân nên tránh các đồ nhiều dầu mỡ; bánh kẹo ngọt, socola; uống bia, rượu, đồ uống chứa caffeine; trà đặc; nước ngọt; đồ uống có ga…

Thay vào đó, nên tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu canxi, magie, kẽm, photpho, protein, vitamin, khoáng chất và axit folic trong các bữa ăn hàng ngày.

– Uống thuốc canxi: Người bệnh được cung cấp đủ canxi sẽ giúp rút ngắn thời gian xương cổ chân bị gãy hồi phục. Do đó, ngoài chế độ ăn giàu canxi, bác sẽ thường chỉ định bệnh nhân cần bổ sung thêm canxi đường uống dạng viên để thúc đẩy nhanh quá trình lành xương. 

Trên đây là những thông tin về tình trạng gãy xương cổ chân. Lưu ý bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn và có kế hoạch điều trị. Liên hệ hotline 1900 1984 để được hỗ trợ đặt lịch.

Bệnh viện Quốc tế DoLife Địa chỉ: Tầng 2, Tòa nhà Suced, 108 Nguyễn Hoàng, Nam Từ Liêm, Hà Nội Hotline: 1900 1984 Website: dolifehospital.vn Email: info@dolifehospital.vn Fanpage: Bệnh viện Quốc tế Dolife