Lichen xơ hóa: Chẩn đoán và điều trị 

Lichen xơ hóa (hay còn có tên gọi bạch biến âm đạo/ vết trắng âm đạo) là bệnh lý về da không phổ biến. Bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục và hậu môn. 

Thông tin khái quát về bệnh Lichen xơ hóa 

Lichen xơ hóa thường xảy ra ở âm hộ (môi ngoài âm đạo) của phụ nữ. Với nam giới thường bị bệnh ở vị trí quy đầu. Đôi khi, ở một vài trường hợp khác, lichen có thể xuất hiện ở nửa trên của cơ thể, như là ngực hay cánh tay. 

Nhìn chung, bệnh xảy ra phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ sau mãn kinh. Lưu ý, cơ địa và tình trạng bệnh lý ở mỗi người sẽ có sự khác nhau. Triệu chứng thường gặp của bệnh là những mảng màu trắng, kèm ngứa ngáy và đau rát. Những mảng này để lại sẹo và thường dính ở bộ phận sinh dục. 

Những triệu chứng điển hình của lichen xơ hóa là gì? 

Như đã đề cập ở trên, triệu chứng điển hình của lichen xơ hóa là những mảng trắng nhỏ, sáng bóng ở trên da.

Lichen có thể thay đổi theo đặc trưng trên da ở cơ quan sinh dục bên ngoài. Triệu chứng phân bố phổ biến nhất là vị trí liên quan đến âm hộ và vùng quanh hậu môn. Đầu dương vật hoặc các bộ phận khác của cơ thể cũng có thể bị ảnh hưởng. 

 Tìm hiểu một số triệu chứng ở cơ quan sinh dục 

Các mảng tổn thương xuất hiện sớm nhất và thường phát triển cùng nhau để tạo thành một mảng lớn hơn. Các khu vực dễ bị ma sát có thể gặp tình trạng phồng rộp hoặc bầm tím.

Hậu quả lâu dài khi bị lichen xơ hóa là những vùng ba mỏng, sáng bóng sẽ có xu hướng bị khô, nứt hoặc chảy máu. Điều này sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến bộ phận sinh dục ngoài như là lỗ niệu đạo, âm đạo, hậu môn, đồng thời gây hẹp bao quy đầu đối với nam giới. 

Sự hiện diện của vết loét không lành hoặc các vết loét nổi lên ở cơ quan sinh dục ngoài của phụ nữ sẽ gây nguy cơ ung thư biểu mô tế bào vảy, một số triệu chứng điển hình có thể bao gồm: 

– Triệu chứng sưng đỏ.

– Ngứa, chảy máu và đau rát ở xung quanh hậu môn. 

– Âm hộ có cảm giác khó chịu, đau âm ỉ. 

– Xuất hiện những mảng trắng ở trên da.

– Xuất hiện mảng lốm đốm trên da. 

– Ở một số trường hợp nặng, vùng da có thể bị xuất huyết và bị loét. 

– Đau khi đi tiểu hoặc cảm giác đau rát khi quan hệ tình dục.

 Ở một số trường hợp có thể không có bất cứ triệu chứng nào.

Tìm hiểu những triệu chứng ở cơ quan khác

Trong một số trường hợp hiếm hoi, tổn thương ở da cũng có thể tiến triển ở trong miệng. Các tổn thương có thể bao gồm các vùng loang lổ không đều, phẳng, có màu trắng xanh ở mặt trong của má hoặc ở vòm miệng. Ngoài ra, lưỡi, môi và lợi cũng có thể xuất hiện biểu hiện lichen xơ hóa. 

Tìm hiểu những nguyên nhân gây bệnh là gì? 

Theo chuyên gia, sinh lý của bệnh lichen xơ hóa hiện nay vẫn chưa được hiểu rõ. Tình trạng viêm và thay đổi chức năng nguyên bào sợi ở lớp hạ bì có thể dẫn đến xơ hóa lớp hạ bì trên. Ngoài ra, da và niêm mạc bộ phận sinh dục cũng có thể bị ảnh hưởng.

Đôi khi, xơ hóa lichen cũng có thể xuất hiện trên vùng da bị tổn thương hoặc bị sẹo từ một số chấn thương trước đây. Ngoài ra, mảng lichen không di truyền và không lây qua đường tình dục. Thay vào đó, những bất thường này thường gặp ở phụ nữ sau mãn kinh. 

Với nam giới, thường bị mắc bệnh ở bộ phận sinh dục do chưa cắt bao quy đầu. Ngoài ra, đôi khi người bệnh cũng sẽ có cảm giác đau lúc cương cứng hoặc đau niệu đạo (ống dẫn nước tiểu). Ở trẻ em, bệnh lý này thường xảy ra xung quanh vị trí hậu môn, ngoài ra có cảm giác bị khó chịu dẫn đến tình trạng táo bón. 

Chẩn đoán bệnh lichen xơ hóa như thế nào? 

Lichen xơ hóa thường xuất hiện ở mọi lứa tuổi, mặc dù thường được chẩn đoán ở phụ nữ trên 50 tuổi. Ngoài ra, trẻ em trước tuổi dậy thì cũng có thể bị mắc bệnh. 

Bệnh có thể xảy ra sau hoặc cùng tồn tại với những tình trạng bất thường trên da khác, thường gặp nhất là bệnh vảy nến.

Những người mắc bệnh lichen xơ hóa có tiền sử gia đình hoặc cá nhân mắc những bệnh lý tự miễn như bệnh lý tuyến giáp (khoảng 20% bệnh nhân mắc bệnh), bệnh thiếu máu ác tính hay rụng tóc từng mảng. 

Bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh thông qua thăm khám cũng như sinh thiết mẫu mô từ tổn thương trên da, sau đó tiếp tục gửi đến phòng thí nghiệm để quan sát dưới kính hiển vi. Kết quả giải phẫu bệnh sẽ được xác định và loại trừ chẩn đoán.

Tìm hiểu những biện pháp điều trị bệnh lý

Lichen xơ hóa ở bộ phận sinh dục cần được điều trị triệt để, nếu không, bệnh có thể gây ra sẹo làm hẹp lỗ sinh dục và gây trở ngại khi đi tiểu hoặc khi quan hệ tình dục. 

Các phương pháp điều trị lichen hóa ở phụ nữ có thể bao gồm: 

– Giữ vệ sinh ở âm hộ sạch sẽ. 

– Thuốc làm giảm triệu chứng và tránh hình thành sẹo, thuốc có thể ở dạng mỡ bôi hoặc tiêm/ thuốc uống. 

– Phẫu thuật loại bỏ sẹo nếu như sẹo được hình thành. 

Ngoài ra, ở nam giới, điều trị xơ hóa lichen có thể bao gồm: 

– Sử dụng thuốc, các loại thuốc kem, thuốc mỡ để ngăn chặn nguy cơ ngứa nhưng không thể điều trị triệt để các vết sẹo. 

– Phẫu thuật cắt bao quy đầu, thường không tái phát lại sau khi điều trị. 

Trên đây là những thông tin cần biết về bệnh lichen xơ hóa. Đây là loại bệnh lý làm tăng nguy cơ ung thư âm hộ, ung thư dương vật cũng như ung thư hậu môn. Do đó, khi phát hiện da ở vùng sinh dục hậu môn có những mảng xơ hóa bất thường, bạn cần thăm khám và kiểm tra ngay với bác sĩ.