Hiện tượng Déjà vu và những thông tin cần biết

Hiện tượng Déjà vu là gì? Có nguy hiểm không? Nguyên nhân, triệu chứng cùng biện pháp điều trị ra sao? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Hiện tượng Déjà vu là gì?

Nếu bạn cảm nhận rằng mình đã từng sống qua một hoàn cảnh trong quá khứ, rất có thể đây là hiện tượng Déjà vu. Déjà vu xuất phát từ tiếng Pháp, có nghĩa là “đã thấy”, “đã xảy ra”. Mặc dù một số giải thích Déjà vu theo trường phái huyền bí. Trong khi các nền khoa học chính thống bác bỏ cách giải thích Déjà vu là “nhận thức trước” hoặc “tiên tri”.

Những người đã trải qua cảm giác này mô tả nó như một cảm giác vô cùng quen thuộc với một sự việc hoặc một tình huống nào đó. Mặc dù thực tế tình huống, sự việc ấy chưa từng xảy ra trong quá khứ. Hoặc chưa hề xuất hiện trong những giấc mơ.

Ví dụ như bạn đang tham quan một thắng cảnh, và đột nhiên bạn cảm thấy mình như đã đến nơi đó trước đây. Hoặc có thể bạn đang ăn tối với một nhóm bạn, thảo luận về câu chuyện nào đó. Khi ấy, bạn có cảm giác rằng bạn đã trải qua sự việc này và cảm nhận nó rất quen thuộc.

Hiện tượng dejavu được chia thành hai dạng như sau:

• Dejavu bệnh lý: Liên quan đến chứng động kinh. Có thể xảy ra thường xuyên hoặc một cách bất thường. Với các triệu chứng ảo tưởng, ảo giác và các dấu hiệu cảnh báo của bệnh tâm thần.
• Dejavu không phải là bệnh lý: Thường xảy ra ở những người khỏe mạnh. Đặc biệt là những người thường xem phim hoặc đi du lịch. 

Nguyên nhân của hiện tượng Déjà vu

Phân tách nhận thức

Khả năng tự sắp xếp và liên kết của não người được hình thành và rèn luyện trong quá trình con người ta suy nghĩ và suy đoán có chủ ý. Giả thuyết nhận thức phân tách cho rằng Déjà vu xảy ra khi bạn nhìn thấy điều gì đó ở hai thời điểm khác nhau.

Khi bạn nhìn thấy điều gì đó lần đầu tiên, dù chỉ là vô tình thoáng qua, ngay cả bản thân bạn cũng không nhận thức được là đã nhìn thấy nó. Lúc này, não bộ đã bắt đầu ghi nhớ lại những khoảnh khắc đó và hình thành ký ức.

Lần sau, khi bạn lại nhìn thấy điều như vậy nữa, vô tình làm bạn nghĩ đây là lần đầu tiên nhìn thấy nó. Nhưng bộ não sẽ nhanh chóng tái hiện lại những ký ức đó và tạo cho bạn cảm giác trải qua Déjà vu.

Trục trặc nhỏ ở não

Khi tiếp nhận thông tin, não bộ thường xử lý bằng cách đi theo quy trình từ bộ nhớ lưu trữ ngắn hạn đến bộ nhớ dài hạn. Trong trường hợp này, trí nhớ dài hạn và ngắn hạn của não bộ có thể gặp sự cố.

Tình trạng này làm cho quá trình xử lý thông tin của não làm việc không đúng trình tự, có thể khiến não bộ chuyển những dữ kiện mới xảy ra thành những ký ức được lưu giữ trong bộ nhớ dài hạn. Lúc đó chúng ta sẽ có cảm giác “hình như” đã gặp ai hoặc đã từng làm gì ở tình huống đó trong quá khứ xa xôi.

Ghi nhớ ký ức

Một trong những nguyên nhân khiến hiện tượng déjà vu xuất hiện là khả năng ghi nhớ các sự việc của con người không tốt, không thể nhớ được những sự kiện đã trải qua. Tất nhiên, não bộ của bạn vẫn ghi nhớ được đã từng xảy ra sự việc đó. Điều này có thể giải thích rằng tại sao chúng ta rất khó diễn tả cảm giác khi gặp lại tình huống tương tự, nó thường là một sự quen thuộc mơ hồ, khó hình dung trọn vẹn sự kiện đó.

Những ai có thể gặp hiện tượng Déjà vu?

Déjà Vu xảy ra thường xuyên nhất với những người từ 15 đến 25 tuổi. Chúng ta có xu hướng trải nghiệm hiện tượng này ít hơn khi chúng ta già đi.

Nếu bạn đi du lịch nhiều hoặc thường xuyên nhớ về giấc mơ của mình, bạn có thể có nhiều khả năng trải nghiệm Déjà Vu hơn những người khác. Một người mệt mỏi hoặc căng thẳng cũng có thể dễ bị Déjà Vu. Hầu hết mọi người trải qua hiện tượng này vào buổi tối hoặc vào cuối tuần.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ gặp hiện tượng Déjà vu

Các nhà nghiên cứu cũng đã thống kê thấy có một số yếu tố đặc trưng tác động đến sự xuất hiện của trải nghiệm Deja vu như:

• Tuổi tác: Déjà Vu thường gặp nhiều nhất ở những ở những người trẻ tuổi và ít gặp khi bạn lớn tuổi hơn.
• Giới tính: Nam giới và phụ nữ dường như có trải nghiệm Déjà Vu với tần suất gần tương đương nhau.
• Điều kiện sống: Theo một số nghiên cứu, Déjà Vu phổ biến hơn ở những người có mức sống tốt hơn hay trình độ học vấn cao hơn.
• Tần suất đi du lịch: Những ai hay đi du lịch cũng sẽ có nhiều khả năng trải nghiệm Déjà Vu thường xuyên.
• Tình trạng căng thẳng: Nhiều kết quả cũng đã chứng minh rằng Déjà vu phổ biến hơn khi bạn ở vào trạng thái mệt mỏi hoặc căng thẳng.
• Thuốc điều trị: Một nghiên cứu được công bố vào năm 2001 phát hiện trường hợp một người đàn ông 39 tuổi khỏe mạnh đã trải nghiệm deja vu thường xuyên khi dùng amantadine và phenylpropanolamine để điều trị cúm.

Nên làm gì khi gặp hiện tượng Déjà vu

Giữ bình tĩnh

Khi gặp hiện tượng này, bạn không nên lo lắng mà hãy giữ cho đầu óc thật bình tĩnh bằng cách hít thở thật chậm rãi và thật sâu để giúp tinh thần nhanh chóng lấy lại sự cân bằng.

Bên cạnh đó, bạn nên tập trung suy nghĩ vào hiện tại, vào những việc bạn đang làm để quên đi cảm giác đó. Bạn cũng có thể chia sẻ vấn đề này cho người thân hoặc bạn bè, vì có thể họ cũng đã trải qua hiện tượng này rồi và sẽ dễ đồng cảm, thấu hiểu bạn hơn.

Chăm sóc bản thân

Hãy thử thay đổi lối sống, cách sinh hoạt hàng ngày để cải thiện tinh thần bằng một số hoạt động sau:

• Tập yoga, thiền hoặc chơi thể thao sẽ giúp cơ thể luôn tràn đầy năng lượng và luôn tươi mới mỗi ngày.
• Déjà vu xuất hiện khi cơ thể bạn quá mệt mỏi và căng thẳng, thiếu ngủ. Vì thế, hãy đảm bảo bản thân luôn ngủ đủ giấc và để đầu óc được thư giãn, nghỉ ngơi.
• Kiểm tra các loại thuốc uống hiện tại của bạn vì có một số loại thuốc làm tăng hormone dopamine, và đây là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng Déjà vu xuất hiện nhiều hơn.

Tận dụng Déjà vu

Vì hiện tượng Déjà vu sẽ ít xuất hiện khi bạn về già. Nên hãy xem Déjà vu là một trải nghiệm thú vị có ích cho bản thân. Và tận hưởng cảm giác này để luyện tập khả năng ghi nhớ tốt hơn. Bạn hãy thử ghi nhớ các ký ức hay sự kiện diễn ra hàng ngày. Và chú ý tập trung vào các chi tiết nhỏ như: âm thanh, mùi vị, hình dạng,… Từ đó, bạn sẽ dễ dàng có được trải nghiệm vui vẻ, thú vị cho chính mình.

Trên đây là những thông tin về hiện tượng Déjà vu. Lưu ý bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Người bệnh cần gặp bác sĩ để được tư vấn và có kế hoạch điều trị. Liên hệ hotline 1900 1984 để được hỗ trợ đặt lịch thăm khám.