Trẻ bị sởi nên – không nên ăn gì để tránh biến chứng? Đây là câu hỏi được nhiều bậc phụ huynh quan tâm khi con mắc bệnh. Sởi là bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, làm suy giảm hệ miễn dịch và ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của trẻ. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ giúp bé mau hồi phục mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Vậy trẻ bị sởi nên ăn gì để tăng sức đề kháng? Những thực phẩm nào cần tránh để không làm bệnh nặng hơn? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
Tìm hiểu về bệnh sởi
Bệnh sởi là gì?
Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus sởi (Measles virus) thuộc họ Paramyxoviridae gây ra. Đây là một trong những bệnh có tốc độ lây lan rất nhanh qua đường hô hấp. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng trẻ em dưới 5 tuổi đặc biệt dễ bị ảnh hưởng. Theo thống kê, trung bình cứ 3 trẻ dưới 5 tuổi mắc sởi thì có 1 trẻ cần nhập viện để theo dõi và điều trị tích cực. Bệnh thường bùng phát vào mùa Đông-Xuân, với chu kỳ dịch khoảng 3-5 năm.
Nguyên nhân của bệnh sởi
Bệnh sởi do virus Measles virus thuộc họ Paramyxoviridae gây ra. Đây là một loại virus có khả năng lây lan rất mạnh trong cộng đồng, đặc biệt là ở trẻ em chưa được tiêm phòng.
Virus sởi lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp và tiếp xúc gián tiếp:
– Lây qua giọt bắn đường hô hấp
Khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện, virus sởi có trong các giọt bắn li ti sẽ phát tán vào không khí. Nếu người khỏe mạnh hít phải những giọt bắn này, virus sẽ xâm nhập vào cơ thể qua đường mũi, miệng hoặc mắt.
– Lây qua tiếp xúc trực tiếp
Nếu chạm vào dịch tiết (nước mũi, nước bọt) của người bệnh rồi đưa tay lên mắt, mũi, miệng, virus có thể dễ dàng xâm nhập vào cơ thể.
– Lây qua tiếp xúc gián tiếp với bề mặt có virus
Virus sởi có thể bám trên các bề mặt như đồ chơi, tay nắm cửa, bàn ghế và tồn tại trong vài giờ. Nếu trẻ chạm vào rồi đưa tay lên mặt, nguy cơ mắc bệnh rất cao.
Ai dễ bị nhiễm sởi?
– Trẻ em chưa được tiêm vắc-xin hoặc chưa từng mắc sởi trước đó.
– Trẻ có hệ miễn dịch kém, suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A.
– Người lớn chưa tiêm vắc-xin và chưa có miễn dịch với sởi.
– Phụ nữ mang thai chưa tiêm phòng có nguy cơ cao mắc bệnh, có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi.
Sởi có thể lây lan nhanh như thế nào?
– Một người mắc sởi có thể lây bệnh cho 9 – 10 người khác nếu họ chưa có miễn dịch.
– Virus sởi có thể tồn tại trong không khí và trên các bề mặt trong tối đa 2 giờ.
– Sởi có khả năng lây nhiễm từ 4 ngày trước khi phát ban đến 4 ngày sau khi ban xuất hiện.
Dấu hiệu của bệnh sởi
Bệnh sởi thường diễn biến qua 4 giai đoạn với các triệu chứng đặc trưng. Dưới đây là những dấu hiệu giúp nhận biết bệnh sởi:
Giai đoạn ủ bệnh (7 – 14 ngày)
– Không có triệu chứng rõ ràng.
– Virus sởi bắt đầu nhân lên trong cơ thể, xâm nhập vào máu và lan đến các cơ quan.
Giai đoạn khởi phát (3 – 5 ngày)
– Sốt cao đột ngột (có thể lên đến 39 – 40°C).
– Ho khan, hắt hơi, chảy nước mũi.
– Viêm kết mạc mắt: Mắt đỏ, sưng nhẹ, nhạy cảm với ánh sáng.
– Dấu hiệu Koplik: Xuất hiện các đốm trắng nhỏ, viền đỏ ở niêm mạc má trong (gần răng hàm). Đây là dấu hiệu đặc trưng của sởi.
Giai đoạn toàn phát (3 – 4 ngày)
– Phát ban dạng sởi: Ban đỏ hồng, hơi gồ lên trên da, mọc theo thứ tự:
Ngày 1: Xuất hiện sau tai, lan ra mặt và cổ.
Ngày 2: Lan xuống ngực, lưng.
Ngày 3: Lan xuống tay, chân và toàn thân.
– Ban mọc theo trình tự, có thể liên kết thành từng mảng lớn.
– Sốt cao, mệt mỏi, chán ăn: Một số trẻ có thể bị tiêu chảy nhẹ.
Giai đoạn hồi phục
– Ban sởi bắt đầu nhạt màu, bong vảy và để lại vết thâm trên da (không để lại sẹo).
– Trẻ có thể vẫn còn ho, mệt mỏi trong vài tuần sau khi hết ban.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
Nếu trẻ có dấu hiệu sốt cao không giảm, khó thở, co giật, mê sảng, tiêu chảy kéo dài, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay để tránh biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, viêm tai giữa.
Trẻ bị sởi nên – không nên ăn gì để tránh biến chứng?
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình hồi phục của trẻ mắc bệnh sởi. Một thực đơn phù hợp không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng mà còn giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
Trẻ bị sởi nên ăn gì?
Các thực phẩm giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa giúp trẻ mau chóng phục hồi:
Thực phẩm giàu vitamin A
– Lý do: Vitamin A giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ niêm mạc mắt và giảm nguy cơ biến chứng.
– Gợi ý thực phẩm: Cà rốt, bí đỏ, khoai lang, đu đủ, xoài chín, gan động vật.
Thực phẩm giàu vitamin C
– Lý do: Hỗ trợ đề kháng, giảm viêm nhiễm và giúp trẻ mau lành bệnh.
– Gợi ý thực phẩm: Cam, quýt, bưởi, dâu tây, kiwi, rau xanh (cải bó xôi, súp lơ).
Thực phẩm giàu protein
– Lý do: Cung cấp năng lượng, hỗ trợ phục hồi mô tổn thương do virus.
– Gợi ý thực phẩm: Thịt gà, cá, trứng, sữa, đậu phụ, sữa chua.
Thực phẩm dễ tiêu hóa
– Lý do: Tránh gây áp lực lên hệ tiêu hóa vốn đang bị ảnh hưởng bởi virus.
– Gợi ý thực phẩm: Cháo loãng, súp, cơm nát, khoai tây nghiền.
Uống nhiều nước
– Lý do: Tránh mất nước do sốt cao, giúp làm dịu cổ họng.
– Gợi ý: Nước lọc, nước cam, nước dừa, nước ép hoa quả loãng.
Trẻ bị sởi không nên ăn gì?
Một số thực phẩm có thể làm bệnh trầm trọng hơn hoặc gây biến chứng:
Thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng
– Lý do: Gây khó tiêu, kích thích niêm mạc họng, làm tăng viêm nhiễm.
– Tránh: Đồ chiên rán, thức ăn nhanh, gia vị cay (ớt, tiêu).
Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt
– Lý do: Làm giảm hệ miễn dịch, tăng nguy cơ bội nhiễm.
– Tránh: Bánh kẹo, nước ngọt có ga, thực phẩm đóng hộp.
Thực phẩm gây dị ứng
– Lý do: Một số thực phẩm dễ gây dị ứng, khiến trẻ ngứa ngáy, khó chịu hơn.
– Tránh: Hải sản (tôm, cua, mực), đậu phộng.
Thực phẩm có tính hàn, dễ gây lạnh bụng
– Lý do: Dễ gây tiêu chảy, làm trẻ mất nước nghiêm trọng hơn.
– Tránh: Nước đá lạnh, dưa hấu, rau sống.
Một số lưu ý quan trọng khi chăm sóc trẻ bị sởi
– Chia nhỏ bữa ăn, tránh ép trẻ ăn quá nhiều một lúc.
– Đảm bảo vệ sinh thực phẩm, tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.
– Nếu trẻ có dấu hiệu tiêu chảy, mất nước, cần bổ sung dung dịch oresol.
– Kết hợp nghỉ ngơi đầy đủ, giữ môi trường sạch sẽ, thoáng mát để trẻ nhanh hồi phục.
Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ bị sởi đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Bố mẹ nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, protein để tăng cường miễn dịch. Đồng thời tránh đồ ăn dầu mỡ, cay nóng, thực phẩm chế biến sẵn để không làm bệnh trầm trọng hơn. Bên cạnh đó, cần đảm bảo trẻ uống đủ nước, nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi sức khỏe sát sao. Nếu có dấu hiệu bất thường, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp cha mẹ chăm sóc bé đúng cách, giúp trẻ nhanh chóng khỏe mạnh!
Bài viết liên quan
Trẻ sinh non 8 tháng có phát triển bình thường được không?
Một thai kỳ đầy đủ để trẻ sinh ra an toàn, khỏe mạnh là thai đạt khoảng đủ 40 tuần tuổi. Việc sinh sớm từ 3 – 6 tuần có thể mang đến những rủi ro nhất định cho mẹ và bé. Vậy trẻ sinh non 8 tháng có sao không? Để DoLife giúp bạn […]
Trẻ bị chân tay miệng nên ăn gì, kiêng gì để nhanh hồi phục?
Trẻ bị chân tay miệng nên ăn gì, kiêng gì để nhanh hồi phục? Đây là câu hỏi khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng khi con mắc bệnh. Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bé giảm đau, tăng cường đề kháng và rút ngắn thời gian hồi phục. […]
Viêm đường tiết niệu sau sinh điều trị thế nào?
Viêm đường tiết niệu sau sinh là nỗi ám ảnh đối với nhiều chị em. Vì sợ ảnh hưởng đến chất lượng sữa nên rất nhiều chị em chọn chịu đựng, không chữa trị. Tuy nhiên điều này khiến bệnh càng thêm nặng. Vậy có những phương pháp nào điều trị viêm đường tiết niệu […]
Các mốc khám thai giúp phát hiện dị tật thai nhi
Khám thai định kỳ ở những mốc quan trọng không chỉ giúp theo dõi được sự phát triển, mà còn giúp phát hiện các dị tật bất thường của thai nhi. Vậy có những mốc khám thai quan trọng nào mẹ bầu cần lưu ý. Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây! Vì sao […]
