Những dấu hiệu cảnh báo trẻ bị thiếu sắt

Thiếu sắt sẽ gây nên tình trạng thiếu máu ở trẻ. Vậy khi trẻ thiếu sắt sẽ có những dấu hiệu gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Vai trò của sắt đối với sự phát triển của trẻ

Chất sắt đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ em, bao gồm:

Phát triển trí não:

– Sắt tham gia vào quá trình hình thành hemoglobin, giúp vận chuyển oxy lên não. Thiếu sắt có thể làm giảm khả năng tập trung, ghi nhớ và học hỏi của trẻ.

– Sắt cũng cần thiết cho sự phát triển của hệ thần kinh trung ương, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển nhận thức và hành vi.

Tăng cường hệ miễn dịch:

– Sắt giúp cơ thể sản xuất các tế bào bạch cầu, đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại vi khuẩn và virus.

– Trẻ thiếu sắt dễ bị ốm vặt, nhiễm trùng và chậm hồi phục khi bệnh.

Hỗ trợ tăng trưởng và phát triển thể chất:

– Sắt tham gia vào quá trình sản xuất năng lượng cho cơ thể. Giúp trẻ duy trì hoạt động thể chất và phát triển cơ bắp.

– Đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng nhanh như sơ sinh, tuổi dậy thì, nhu cầu sắt càng cao.

Ngăn ngừa thiếu máu:

– Sắt là thành phần chính của hemoglobin trong hồng cầu, giúp vận chuyển oxy từ phổi đến các cơ quan và mô.

– Thiếu sắt dẫn đến thiếu máu, khiến trẻ mệt mỏi, da xanh xao, kém hoạt bát và chậm phát triển.

Trẻ bị thiếu sắt có nguy hiểm không?

Câu trả lời là “CÓ”. Khi bị thiếu sắt, cơ thể của trẻ sẽ gặp phải các vấn đề nghiêm trọng sau:

Thiếu máu do thiếu sắt:

– Trẻ mệt mỏi, uể oải, kém hoạt bát, da xanh xao.

– Thường xuyên chóng mặt, đau đầu, khó tập trung.

– Nhịp tim nhanh và khó thở khi vận động.

Suy giảm phát triển trí não:

– Giảm khả năng tập trung, ghi nhớ, ảnh hưởng đến kết quả học tập.

– Chậm phát triển nhận thức và kỹ năng vận động.

– Dễ cáu gắt, khó chịu, thay đổi hành vi do thiếu oxy lên não.

Suy giảm hệ miễn dịch:

– Tăng nguy cơ nhiễm trùng, dễ bị ốm vặt và lâu khỏi bệnh.

– Suy dinh dưỡng và dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn.

Chậm phát triển thể chất:

– Trẻ thấp còi, chậm tăng cân và chiều cao.

– Kém linh hoạt và ít năng động hơn so với bạn bè cùng trang lứa.

Ảnh hưởng lâu dài nếu không được điều trị kịp thời:

– Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, thiếu sắt kéo dài có thể gây tổn thương không hồi phục đến não bộ, ảnh hưởng suốt đời đến trí thông minh và hành vi.

– Ở tuổi vị thành niên, thiếu sắt có thể làm giảm khả năng hoạt động thể chất và học tập.

Dấu hiệu trẻ bị thiếu sắt

Nếu trẻ có những biểu hiện dưới đây, ba mẹ cần cho con đi kiểm tra dinh dưỡng để có thể con đang bị thiếu sắt.

Mệt mỏi và uể oải:

– Trẻ thường xuyên mệt mỏi, thiếu năng lượng, không muốn chơi đùa.

– Hay buồn ngủ, ngủ nhiều nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi.

Da xanh xao, nhợt nhạt:

– Da, môi và nướu nhợt nhạt hơn bình thường do thiếu hemoglobin trong máu.

– Móng tay dễ gãy, có thể xuất hiện vết lõm (móng tay hình thìa).

Khó thở và nhịp tim nhanh:

– Trẻ thở dốc hoặc nhịp tim nhanh khi vận động nhẹ.

– Dễ bị chóng mặt, hoa mắt, đặc biệt là khi đứng lên đột ngột.

Chậm phát triển thể chất và tinh thần:

– Chậm tăng cân, thấp còi, kém phát triển chiều cao.

– Kém linh hoạt, ít năng động, chậm biết đi, chậm nói.

Giảm khả năng tập trung và học tập:

– Khó tập trung, giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến kết quả học tập.

– Dễ cáu gắt, khó chịu, thay đổi hành vi bất thường.

Chán ăn, rối loạn tiêu hóa:

– Biếng ăn, kém hứng thú với thức ăn.

– Có thể gặp vấn đề về tiêu hóa như táo bón hoặc tiêu chảy.

Dễ bị nhiễm trùng:

– Hệ miễn dịch suy yếu khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.

– Thường xuyên bị cảm cúm, viêm họng, viêm phổi.

Triệu chứng đặc biệt khác:

– Thích ăn những thứ không phải thực phẩm như đất, phấn, đá (hiện tượng Pica).

– Đau đầu, đau nhức cơ bắp không rõ nguyên nhân.

Cần làm gì khi trẻ bị thiếu sắt?

Khi nhận thấy có bất kỳ dấu hiệu thiếu sắt ở trẻ, ba mẹ cần đưa trẻ đến khám bác sĩ để sớm có biện pháp điều trị. Nhằm xử trí thành công tình trạng thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em. Từ đó bác sĩ có thể đề nghị bổ sung lượng sắt phù hợp cho trẻ. Quá trình để trẻ hồi phục trở về trạng thái bình thường sẽ mất ít nhất 6 tháng.

Ngoài ra, trong thời gian bổ sung chất sắt cho trẻ, bạn cần lưu ý một số khuyến cáo sau:

– Không tự ý mua thuốc điều trị thiếu sắt cho trẻ ở bên ngoài khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Điều này có thể khiến trẻ gặp phải các tác dụng phụ ngoại ý khi nạp sắt sai cách hoặc bổ sung lượng sắt dư thừa.

– Nên bổ sung sắt cho trẻ trong khoảng thời gian dạ dày còn trống hoặc lúc trẻ đói. Nhằm thúc đẩy quá trình hấp thu sắt hiệu quả hơn.

– Không nên cho trẻ uống chung sữa với sắt vì điều này có thể làm giảm khả năng hấp thu sắt của cơ thể.

– Tăng cường bổ sung cho bé các loại thực phẩm giàu vitamin C như bưởi, ổi, cam hoặc quýt,… nhằm giúp trẻ hấp thu sắt hiệu quả hơn.

– Đưa bé đi khám dinh dưỡng ngay nếu việc điều trị thiếu sắt tại nhà không mang lại hiệu quả. Bác sĩ sẽ giúp bệnh nhân lên phác đồ điều trị dinh dưỡng khoa học và phù hợp nhất.

Các loại thực phẩm bổ sung sắt cho trẻ

Dưới đây là các nhóm thực phẩm giàu sắt giúp bổ sung hiệu quả cho trẻ:

Thực phẩm giàu sắt heme (dễ hấp thụ nhất):

– Thịt đỏ: Thịt bò, thịt cừu, thịt heo.

– Gia cầm: Thịt gà, thịt vịt, đặc biệt là phần thịt đùi và cánh.

– Hải sản: Cá hồi, cá thu, hàu, tôm, cua.

– Nội tạng động vật: Gan gà, gan bò, tim, thận (nên dùng hạn chế và đảm bảo vệ sinh).

Thực phẩm giàu sắt non-heme (kết hợp với vitamin C để hấp thụ tốt hơn):

– Các loại đậu: Đậu lăng, đậu xanh, đậu nành, đậu đen.

– Ngũ cốc nguyên hạt: Yến mạch, gạo lứt, lúa mì nguyên cám.

– Rau xanh đậm: Cải bó xôi, bông cải xanh, rau chân vịt.

– Các loại hạt: Hạt bí, hạt chia, hạnh nhân.

Thực phẩm bổ sung khác:

– Trứng: Đặc biệt là lòng đỏ trứng.

– Trái cây khô: Nho khô, mận khô, chà là khô.

– Ngũ cốc ăn sáng: Một số loại ngũ cốc được bổ sung sắt (xem kỹ nhãn dinh dưỡng).

Kết hợp với Vitamin C để hấp thụ sắt tốt hơn:

Vitamin C giúp tăng khả năng hấp thụ sắt non-heme, vì vậy nên kết hợp với:

– Trái cây: Cam, quýt, chanh, dâu tây, kiwi.

– Rau củ: Ớt chuông, bông cải xanh, cà chua.

Lưu ý khi bổ sung sắt cho trẻ:

– Tránh dùng chung với sữa, trà, cà phê vì cản trở hấp thụ sắt.

– Nếu cần thiết, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng viên uống bổ sung sắt.

– Nên xây dựng chế độ ăn đa dạng, cân đối để đảm bảo trẻ nhận đủ dưỡng chất cần thiết.

Trên đây là những thông tin về dấu hiệu khi trẻ bị thiếu sắt. Sắt đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Vì vậy, nếu thấy con có những biểu hiện nghi ngờ thiếu sắt, ba mẹ cần đưa con đi khám dinh dưỡng để kịp thời bổ sung. Bên cạnh đó, ba mẹ nên bổ sung những thực phẩm giàu sắt vào khẩu phần ăn hàng ngày của con. Liên hệ hotline 1900 1984 nếu ba mẹ cần tư vấn và hỗ trợ.