Hở hàm ếch ở trẻ: Nguyên nhân và cách điều trị

Hở hàm ếch ở trẻ có gây nguy hiểm không? Điều trị thế nào? Cùng DoLife tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Hở hàm ếch là bệnh gì?

Hở hàm ếch hay còn gọi là khe hở vòm miệng là một dị tật bẩm sinh phổ biến ở trẻ em. Đây là tình trạng khi phần vòm miệng (phần trên của miệng) không hoàn toàn khép kín trong quá trình phát triển bào thai. Từ đó dẫn đến việc tạo ra một khe hở ở giữa vòm miệng. Hở hàm ếch có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc kèm theo các dị tật khác, chẳng hạn như hở môi (khe hở ở môi trên).

Kết hợp với sứt môi, hở hàm ếch được chia thành 3 dạng sau:

– Sứt môi nhưng không bị hở hàm ếch.

– Hở hàm ếch nhưng không xuất hiện sứt môi.

– Có cả hai sứt môi và hở hàm ếch.

Nguyên nhân gây hở hàm ếch ở trẻ

Nguyên nhân chính xác của hở hàm ếch chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên có một số yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của dị tật này:

– Yếu tố di truyền: 

Gia đình có tiền sử về dị tật hở hàm ếch có nguy cơ cao hơn sinh con mắc dị tật này.

– Yếu tố môi trường: 

Các yếu tố như nhiễm trùng, thiếu dinh dưỡng hoặc tiếp xúc với các chất độc hại trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của thai nhi.

– Thuốc và chất hóa học: 

Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc chống co giật, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), và các chất hóa học khác, có thể tăng nguy cơ hở hàm ếch nếu người mẹ sử dụng trong thai kỳ.

Thiếu vitamin và chất dinh dưỡng: 

Thiếu axit folic và các vitamin khác trong thai kỳ cũng có thể liên quan đến nguy cơ hở hàm ếch.

Hở hàm ếch có nguy hiểm không?

Hở hàm ếch không gây nguy hiểm đến tính mạng. Nhưng có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe và phát triển cho trẻ nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời. Dưới đây là một số nguy cơ và vấn đề có thể phát sinh từ hở hàm ếch:

Khó khăn trong việc ăn uống và bú mẹ

– Khó bú: Trẻ bị hở hàm ếch thường gặp khó khăn khi bú mẹ hoặc bú bình vì không thể tạo áp lực hút cần thiết.

– Nguy cơ suy dinh dưỡng: Khó khăn trong việc ăn uống có thể dẫn đến suy dinh dưỡng và chậm phát triển nếu không được hỗ trợ dinh dưỡng thích hợp.

Vấn đề về phát âm và ngôn ngữ

– Phát âm khó khăn: Hở hàm ếch có thể ảnh hưởng đến cách trẻ phát âm, dẫn đến giọng nói bị biến dạng hoặc khó hiểu.

– Cần liệu pháp ngôn ngữ: Trẻ có thể cần sự hỗ trợ của chuyên gia ngôn ngữ để cải thiện khả năng phát âm và ngôn ngữ.

Nguy cơ nhiễm trùng tai và vấn đề về thính lực

– Nhiễm trùng tai: Trẻ bị hở hàm ếch có nguy cơ cao bị nhiễm trùng tai do ống Eustachian (ống nối giữa tai giữa và mũi) hoạt động kém hiệu quả.

– Mất thính lực: Nhiễm trùng tai thường xuyên có thể dẫn đến mất thính lực tạm thời hoặc vĩnh viễn.

Vấn đề về răng miệng

– Răng mọc lệch: Hở hàm ếch có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của hàm và răng, gây ra tình trạng răng mọc lệch hoặc bị thiếu răng.

– Cần chỉnh nha: Trẻ có thể cần điều trị chỉnh nha để khắc phục các vấn đề về răng miệng.

Vấn đề về tâm lý và xã hội

– Tự ti: Trẻ bị hở hàm ếch có thể gặp khó khăn trong giao tiếp và tự ti về ngoại hình, đặc biệt khi không được điều trị sớm.

– Cần hỗ trợ tâm lý: Sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và chuyên gia tâm lý có thể giúp trẻ vượt qua những khó khăn về tâm lý và phát triển tự tin.

Khi nào cần phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ?

Phẫu thuật là phương pháp điều trị nhằm khắc phục hở hàm ếch ở trẻ đến cuối giai đoạn thiếu niên. Vậy khi nào nên thực hiện phẫu thuật cho trẻ? Đây chắc chắn là mối quan tâm của nhiều bậc phụ huynh có con không may mắn gặp phải dị tật này. Theo chia sẻ của bác sĩ chuyên khoa, tiêu chuẩn chung để thực hiện phẫu thuật sứt môi – hở hàm ếch là:

– Phẫu thuật sứt môi: trẻ từ 3 – 6 tháng tuổi và đạt cân nặng từ 5 – 6 kg.

– Phẫu thuật hở hàm ếch: trẻ từ 12 – 18 tháng tuổi và cân nặng lớn hơn 10kg.

Về tổng quát, quy trình điều trị khe hở môi – hàm được bắt đầu từ khi trẻ còn trong bụng mẹ, kéo dài đến lúc trưởng thành và được chia thành 9 giai đoạn sau:

STT	Thời gian	Nội dung can thiệp
1	Trước sinh	Siêu âm phát hiện bất thường sứt môi – hở hàm ở thai nhi. PT can thiệp trong tử cung. Can thiệp tâm lý của bố mẹ, gia đình.
2	Từ khi sinh đến lúc 3 tháng tuổi	Hướng dẫn tư thế bú. Sử dụng máng nắn chỉnh khe hở xương ổ răng.  Chế độ dinh dưỡng phù hợp. Phát hiện các bệnh lý và dị tật khác.
3	Từ 3 – 6 tháng tuổi	Phẫu thuật khe hở môi.
4	Từ 12 – 18 tháng tuổi	Phẫu thuật khe hở vòm. Khám tai – mũi – họng và đánh giá khả năng nghe của trẻ.
5	Từ 2 – 3 tuổi	Tập nói cho trẻ. Điều trị răng sữa.
6	Từ 4 – 6 tuổi	Sửa thẩm mỹ sẹo môi – mũi. Phẫu thuật đóng dò vòm.
7	Từ 6 – 12 tuổi	Nắn chỉnh xương hàm và răng. Tâm lý của trẻ đến tuổi đi học.
8	Từ 13 – 17 tuổi	Phẫu thuật ghép xương khe hở xương ổ răng. Nắn chỉnh xương hàm và răng.
9	Từ 18 – 20 tuổi	Cắt gọt và di chuyển xương hàm. Sửa thẩm mỹ sẹo môi – mũi.

Phòng ngừa hở hàm ếch cho trẻ

Trong thai kỳ, các bà mẹ nên áp dụng các gợi ý sau để ngăn ngừa hở hàm ếch ở trẻ:

– Tăng cường các thực phẩm chứa vitamin B9 (axit folic) trong bữa ăn như rau xanh, ngũ cốc… .Trong trường hợp cần thiết nên bổ sung viên uống từ 0,4mg đến 1mg mỗi ngày.

– Cân bằng chế độ dinh dưỡng của mẹ, tránh thiếu các chất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi.

– Hạn chế tiếp xúc với các hóa chất độc hại ảnh hưởng đến thai nhi.

– Luôn tạo môi trường thoải mái về tinh thần và thể chất. Luyện tập một số bài tập yoga, thiền nhẹ nhàng.

– Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng bất kỳ thuốc nào.

– Trước khi có kế hoạch mang thai nên tiêm các mũi vacxin như uốn ván, rubella.

Hở hàm ếch có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe và phát triển. Nhưng nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời, hầu hết các vấn đề này đều có thể được khắc phục hoặc giảm thiểu. Việc chăm sóc y tế toàn diện và sự hỗ trợ từ gia đình, chuyên gia y tế và cộng đồng là rất quan trọng để giúp trẻ bị hở hàm ếch phát triển một cách khỏe mạnh và tự tin.

Bệnh viện Quốc tế DoLife Địa chỉ: Tầng 2, Tòa nhà Suced, 108 Nguyễn Hoàng, Nam Từ Liêm, Hà Nội Hotline: 1900 1984 Website: dolifehospital.vn Email: info@dolifehospital.vn Fanpage: Bệnh viện Quốc tế Dolife