Da nhiễm corticoid: Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

Da nhiễm corticoid là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Corticoid là gì?

Corticoid (tên đầy đủ là glucocorticoid. Đây là một loại thuốc kháng viêm được chỉ định trong nhiều bệnh lý khác nhau. Corticoid dùng trong điều trị có tác dụng tương tự như hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận (hai tuyến nhỏ nằm phía trên thận).

Trên thị trường, thuốc chứa corticoid được sản xuất dưới nhiều dạng dùng khác nhau:

• Dạng viên (corticoid dùng đường uống)
• Dạng tiêm trực tiếp vào trong mạch máu, trong khớp, cơ
• Dạng hít qua miệng
• Dạng xịt mũi
• Dạng dung dịch dùng với máy khí dung
• Dạng kem, gel, thuốc mỡ…. dùng tại chỗ (bôi ngoài da, nhỏ mắt, mũi, tai….)

Da nhiễm corticoid là gì?

Da bị nhiễm corticoid là hiện tượng da bị mài mòn, tổn thương từ sâu bên trong. Cùng với đó làn da bị viêm nhiễm mãn tính bởi sự tích tụ độc tố do lạm dụng thuốc bôi, mỹ phẩm có chứa corticoid trong một thời gian dài. Mức độ da bị nhiễm corticoid phụ thuộc vào:

• Thời gian sử dụng
• Nồng độ Corticoid
• Tuỳ vào cơ địa da của từng người.

Nguyên nhân da bị nhiễm corticoid

Một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng da bị nhiễm corticoid có thể kể đến như:

• Sử dụng quá liều thuốc chữa bệnh có chứa Corticoid trong quá trình điều trị các bệnh về da như vảy nến, viêm da dị ứng… . Nguyên nhân là do người dùng không biết có corticoid thành phần thuốc. Hoặc không biết về các tác dụng phụ của corticoid nên sử một cách tuỳ ý.
• Sử dụng những loại mỹ phẩm chứa Corticoid có lẽ là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Trên thị trường hiện nay, nhiều người vì lợi nhuận, hiệu quả làm đẹp nhanh chóng nên đã trộn Corticoid hàm lượng cao vào các sản phẩm. Nhằm đánh vào tâm lý khách hàng thích làm trắng, trị mụn cấp tốc nhưng với giá rẻ. Do Corticoid có tác dụng làm bào mòn da nhanh nên các loại mỹ phẩm này có thể nhanh chóng làm cho da từ sẫm màu, sần sùi trở nên mịn màng, trắng sáng chỉ trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, lạm dụng corticoid gây ra rất nhiều biến chứng nặng nề trên da. Nó khiến da bị nhiễm corticoid như kích ứng, viêm nang lông, làm mỏng da,nổi mụn, phù nề…

Dấu hiệu nhận biết da nhiễm corticoid

Triệu chứng tại chỗ thường gặp nhất trong tình trạng nhiễm độc da do corticoid có thể kể đến như:

• Tình trạng ngứa, đỏ da vùng bôi thuốc
• Cảm giác nóng rát, châm chích 
• Trầm trọng hơn là bong tróc da. 

Bên cạnh đó, một số triệu chứng liên quan đến cơ chế tác động của lạm dụng corticoid cũng gợi ý tình trạng nhiễm độc da như:

• Nhiễm trùng da: Sau khi sử dụng sản phẩm chứa corticoid, tình trạng nhiễm trùng da đặc biệt là các loại mụn viêm, mụn trứng cá trở nên trầm trọng thêm hoặc lan rộng hơn.
• Nổi mụn, viêm nang lông: Đây là tình trạng viêm da kéo dài. Làm da tăng tiết nhờn dẫn đến xuất hiện tình trạng nổi mụn, viêm nang lông,…
• Giãn mao mạch: Da đỏ, nóng rát phừng phừng, đỏ da càng tăng khi vận động mặt, vận động cơ thể, khi xúc động, khi gặp nhiệt hoặc hóa chất. Triệu chứng đỏ da lặp lại nhiều lần trong ngày. Thêm vào đó là cảm giác sưng phù, căng tức ở mặt, hay châm chích, ngứa như kiến bò. Làm xuất hiện tình trạng teo da, mỏng da, dễ quan sát thấy các vết xanh đỏ tím vàng như mạng nhện xuất hiện trên da.
• Hiện tượng rậm lông bất thường: Triệu chứng lông phát triển một cách quá mức so với bình thường trên vùng da nhiễm corticoid.

Biến chứng khi da nhiễm corticoid

Khi da bị nhiễm corticoid có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:

Tổn thương da

Nhiều tác dụng phụ trên da có thể xảy ra khi sử dụng corticoid tại chỗ. Tổn thương da gây ra bởi corticoid thoa thường xoay quanh các cơ chế như:

• Giảm khả năng lành thương của da: ức chế hoạt động của các tế bào tạo sừng, tế bào sợi, các mô liên kết mạch máu, yếu tố tạo mạch trong da.
• Giảm khả năng đàn hồi của da: corticoid sẽ làm giảm tổng hợp collagen, giảm chu kỳ sống các tế bào trong da. Làm giảm khả năng co dãn và đàn hồi của các cấu trúc mềm và mô liên kết ở da.
• Tăng tổn thương da do ánh nắng mặt trời: tổn thương do corticosteroids giống như tổn thương da do lão hóa. Từ đó làm da mỏng hơn bình thường. Chậm phục hồi khi có tổn thương.
• Tổn thương hàng rào bảo vệ trên da: hoạt chất corticoid sẽ gây ra sự giảm nồng độ lipid trong da và khả năng phục hồi của da.

Biến chứng bệnh lý

• Teo da, giãn mạch máu ở da và rạn da
• Phát ban mụn trứng cá
• Giãn mạch máu ở da
• Gây nhạy cảm da hay viêm da tiếp xúc dị ứng
• Hội chứng cai corticoid, hay còn gọi là lệ thuộc corticoid 2
• Nhiễm nấm nông ngoài da
• Rậm lông
• Tăng hoặc giảm sắc tố da
• Xuất huyết, sẹo, loét
• Hiện tượng lờn thuốc

Điều trị da bị nhiễm corticoid

Tùy thuộc tình trạng da nhiễm corticoid sẽ có cách phục hồi da khác nhau:

• Nếu da xuất hiện dấu hiệu nhiễm corticoid ở mức độ 1, cần dừng ngay tất cả sản phẩm bôi da. Và đến khám tại bệnh viện có chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ da để bác sĩ chẩn đoán chính xác về tình trạng da. Từ đó đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả.
• Khi da nhiễm corticoid ở mức độ nặng hơn, không ngừng thuốc hoặc mỹ phẩm chứa corticoid đột ngột. Hãy đến khám bác sĩ để được hướng dẫn cách ngừng corticoid. Và từ đó có phương pháp điều trị phục hồi phù hợp.

Phòng ngừa da bị nhiễm corticoid

Để hạn chế tối đa nguy cơ lạm dụng corticoid trong vô thức, bạn nên:

• Tham khảo bảng thành phần hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ trước tất cả những sản phẩm chăm sóc da mà bạn dự định sử dụng.
• Trong trường hợp cần phải sử dụng corticoid, phải sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không được tự mua và sử dụng thuốc corticoid liều lượng cao khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Không sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc, kem trộn, không có nhãn mác.
• Nếu như phát hiện các dấu hiệu nhiễm corticoid, bạn nên tạm dừng sử dụng sản phẩm và liên hệ ngay với bác sĩ chuyên khoa da liễu để được khám, tư vấn và điều trị.

Trên đây là những thông tin về tình trạng da bị nhiễm corticoid. Liên hệ 1900 1984 để gặp bác sĩ da liễu và được tư vấn cụ thể về tình trạng da của bạn nhé!

Bệnh viện Quốc tế DoLife Địa chỉ: Tầng 2, Tòa nhà Suced, 108 Nguyễn Hoàng, Nam Từ Liêm, Hà Nội Hotline: 1900 1984 Website: dolifehospital.vn Email: info@dolifehospital.vn Fanpage: Bệnh viện Quốc tế Dolife