Chứng co giật nửa mặt: Nguyên nhân và cách điều trị

Co giật nửa mặt là một tình trạng co giật không tự ý, ngắt quãng, của các nhóm cơ chi phối bởi dây thần kinh VII ở một bên mặt và không gây đau. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến co giật nửa mặt? Và phương pháp điều trị là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Co giật nửa mặt là gì?

Co giật nửa mặt là một rối loạn thần kinh. Trong đó các cơ ở một bên mặt của người bệnh bị co giật một cách không chủ ý. Nguyên nhân của co giật nửa mặt thường do tổn thương hoặc kích thích dây thần kinh mặt, còn được gọi là dây thần kinh sọ thứ bảy. Ngoài ra còn có thể do chấn thương dây thần kinh mặt hay khối u, hoặc không rõ nguyên nhân.

Chứng co giật nửa mặt gây ảnh hưởng tới nhiều nhóm cơ. Bao gồm: cơ vòng mi, cơ trán, cơ cau mày, cơ mũi, cơ gò má, cơ vòng môi, cơ cười, cơ bám da cổ,…

Co giật nửa mặt có thể xảy ra ở cả nam giới và phụ nữ. Tuy nhiên, chúng thường phổ biến nhất ở phụ nữ trên 40. Bệnh cũng có xu hướng xảy ra thường xuyên hơn ở bên trái khuôn mặt của bạn.

Triệu chứng của chứng co giật nửa mặt

Triệu chứng đầu tiên của co giật nửa mặt là chỉ co giật một cách không chủ ý ở một bên mặt. Các cơn co giật nửa mặt thường bắt đầu ở mí mắt dưới dạng giật nhẹ. Đây được gọi là chứng co thắt não. Bạn có thể nhận thấy rằng cơn co giật trở nên rõ ràng hơn khi bạn lo lắng hoặc mệt mỏi. Đôi khi, những cơn co giật mí mắt này có thể khiến mắt bạn nhắm lại hoàn toàn hoặc khiến bạn chảy nước mắt.

Theo thời gian, tình trạng co giật có thể trở nên rõ ràng hơn ở các vùng da đã bị ảnh hưởng trên khuôn mặt. Cơn co giật cũng có thể lan sang các bộ phận khác của cùng một bên khuôn mặt và cơ thể, bao gồm:

• Lông mày.
• Má.
• Khu vực xung quanh miệng, chẳng hạn như môi.
• Cằm.
• Quai hàm.
• Phần cổ phía trên.

Trong một số trường hợp, co thắt cơ mặt có thể lan đến mọi cơ ở một bên mặt. Co thắt cũng có thể xảy ra khi bạn đang ngủ. Khi các cơn co giật lan rộng, bạn cũng có thể nhận thấy các triệu chứng như:

• Thay đổi khả năng nghe.
• Ù tai.
• Đau tai, đặc biệt là đau ở phía sau tai.
• Co thắt toàn bộ khuôn mặt.

Nguyên nhân của chứng co giật nửa mặt

Trước khi tìm hiểu nguyên nhân, chúng ta cần hiểu về hoạt động của các cơ mặt như thế nào cũng như chịu ảnh hưởng bởi yếu tố nào. Cơ vùng mặt được điều khiển hoạt động bởi các dây thần kinh mặt (là dây thần kinh sọ thứ 7). Mỗi bên mặt có một dây thần kinh riêng biệt. Được nối liên từ sâu trong não và phân bổ đến mặt. 

Các hoạt động co thắt hay giãn cơ mặt đều cần tính hiệu truyền từ não đến các cơ này qua dây thần kinh mặt. Tình trạng co giật nửa mặt là do hoạt động điều khiển của dây thần kinh này gặp vấn đề, thường gặp là tình trạng chèn ép ở vị trí nào đó của dây, ảnh hưởng đến hiệu quả truyền tín hiệu.

Điều này khiến não phát tín hiệu nhưng các cơ không nhận được, dẫn đến mất kiểm soát và điều khiển co cơ. Kết quả của sự truyền tín hiệu tự phát không do não bộ điều khiển gây ra chứng co giật cơ nửa mặt này. 

Nguyên nhân gây kích thích hoặc tổn thương thần kinh này được xác định bao gồm:

• Chấn thương vùng đầu hoặc mặt gây tổn thương hoặc chèn ép các dây thần kinh mặt. Thông thường chỉ 1 dây thần kinh điều khiển chịu ảnh hưởng nên gây ra co giật nửa mặt.
• Tình trạng chèn ép của khối u vào dây thần kinh mặt.
• Hiệu ứng tạm thời của cơn liệt mặt.

Chẩn đoán co giật nửa mặt

Dựa trên triệu chứng bệnh, qua quan sát tính chất và thăm hỏi bệnh sử, bác sĩ có thể xác định được tình trạng co giật khởi phát ở các nhóm cơ của một bên mặt. Cần thăm khám kỹ hơn để đánh giá mức độ bệnh qua tình trạng suy yếu các nhóm cơ mặt cùng bên bị co giật.

Ngoài ra, chẩn đoán chính xác bệnh sẽ dựa trên một số phương pháp khác như:

Ghi điện cơ 

Ghi điện cơ bằng cực kim giúp đánh giá khả năng dẫn truyền của dây thần kinh chi phối cơ một nửa bên mặt.

Chẩn đoán hình ảnh

Chụp CT có cản quang hoặc chụp MRI giúp quan sát rõ phần mềm và những tổn thương thần kinh.

Kết quả chẩn đoán không những xác định được tổn thương liên quan mà cần loại trừ các nguyên nhân gây co giật nửa mặt, phổ biến là chèn ép mạch máu thần kinh.

Điều trị co giật nửa mặt như thế nào?

Chế độ ăn và thuốc men

Bạn có thể giảm các triệu chứng của mình tại nhà đơn giản bằng cách nghỉ ngơi nhiều và làm dịu thần kinh của bạn. Hạn chế uống nhiều caffeine, các chất kích thích thần kinh khác. Bên cạnh đó, bổ sung một số chất dinh dưỡng cũng có thể giúp giảm co giật, bao gồm:

• Vitamin D từ trứng, sữa và ánh sáng mặt trời
• Magie từ hạnh nhân và chuối
• Hoa cúc, có sẵn dưới dạng trà hoặc viên nén.
• Quả việt quất, chứa chất chống oxy hóa làm giãn cơ

Phương pháp điều trị phổ biến nhất cho những cơn co thắt này là uống thuốc giãn cơ để giữ cho cơ không bị co giật. Bác sĩ có thể đề nghị một số loại thuốc như: baclofen, clonazepam, carbamazepine.

Tiêm Botulinum toxin loại A (Botox)

Phương pháp tiêm Botox cũng thường được sử dụng để điều trị chứng co thắt cơ mặt. Trong phương pháp điều trị này, bác sĩ sẽ sử dụng một kim tiêm để tiêm một lượng nhỏ hóa chất Botox vào vị trí trên mặt gần các cơ đang co giật. Botox làm cho các cơ yếu đi và có thể làm giảm sự co thắt của bạn. Hiệu lực mỗi liều tiêm kéo dài ba đến sáu tháng trước khi bạn cần tiêm một mũi tiêm khác.

Trao đổi với bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào để tránh các tác dụng phụ không đáng có.

Nếu dùng thuốc và Botox không đạt được hiệu quả, bác sĩ cũng có thể đề nghị phẫu thuật để giảm áp lực lên dây thần kinh mặt.

Phẫu thuật giải nén vi mạch

Một phẫu thuật phổ biến được sử dụng để điều trị bệnh này được gọi là giải nén vi mạch. Trong thủ thuật này, bác sĩ tạo một lỗ nhỏ trong hộp sọ phía sau tai. Sau đó đặt một miếng đệm Teflon giữa dây thần kinh và mạch máu đang chèn lên đó. Ca phẫu thuật này chỉ mất tối đa vài giờ. Bạn có thể về nhà sau vài ngày hồi phục.

Chứng co giật nửa mặt thường không gây nguy hiểm. Nhưng sự co giật liên tục trên khuôn mặt của bạn có thể khiến bạn bực bội hoặc khó chịu. Vì vậy, hãy đến bệnh viện thăm khám nên bạn xuất hiện những biểu hiện trên. Liên hệ 1900 1984 để được tư vấn và hỗ trợ đặt lịch khám.

Bệnh viện Quốc tế DoLife Địa chỉ: Tầng 2, Tòa nhà Suced, 108 Nguyễn Hoàng, Nam Từ Liêm, Hà Nội Hotline: 1900 1984 Website: dolifehospital.vn Email: info@dolifehospital.vn Fanpage: Bệnh viện Quốc tế Dolife