Bệnh sởi ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

02/01/2025
Tác giả: Trần Chang
Chia sẻ

Bệnh sởi ở trẻ em rất dễ lây lan và nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời. Vậy căn bệnh này có nguyên nhân do đâu, triệu chứng thế nào và điều trị ra sao? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Tìm hiểu bệnh sởi ở trẻ em

Tỷ lệ mắc bệnh sởi ở trẻ rất cao, gần như 100% nếu trẻ chưa có miễn dịch với sởi

Bệnh sởi ở trẻ em là một bệnh lý lây truyền cấp tính qua đường hô hấp. Virus gây bệnh có thể lây lan ngay cả khi bệnh chưa có biểu hiện ra bên ngoài, kéo dài từ thời gian ủ bệnh đến khi trẻ phát ban hoàn toàn. 

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhất là các bé chưa tiêm đủ các mũi vacxin ngừa sởi là đối tượng dễ bị lây nhiễm bệnh nhất.

Tại Việt Nam, sởi lưu hành quanh năm. Tuy nhiên, bệnh có khả năng phát triển mạnh nhất vào các thời điểm giao mùa. Với đặc điểm thời tiết diễn biến phức tạp, nắng mưa thất thường. Nhất là vào thời điểm giao mùa Đông – Xuân. Sởi tại Việt Nam được ghi nhận có chu kỳ gây dịch khoảng 4 – 5 năm/lần.

Nguyên nhân của bệnh sởi ở trẻ em

Nguyên nhân gây bệnh sởi ở trẻ em là do virus Morbili thuộc họ Paramyxoviridae. Khi xâm nhập vào cơ thể qua niêm mạc hô hấp như mắt, mũi, miệng…, virus sẽ xâm nhập vào phổi. Sau đó bắt đầu tấn công các tế bào miễn dịch trong hệ hô hấp. Sau khi xâm lấn vào các hạch bạch huyết, virus tiếp tục lan truyền qua đường máu đến khắp các cơ quan trong cơ thể như gan, da, hệ thần kinh trung ương, lá lách và nhiều cơ quan khác. Từ đó gây tổn thương đa cơ quan.

Khi virus tấn công các tế bào da, chúng gây viêm các mao mạch. Từ đó dẫn đến tình trạng phát ban sởi đặc trưng. Đáng lo ngại hơn, nếu virus vượt qua hàng rào máu não và xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương, nó có thể gây sưng não. Đây là một biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng. Tình trạng này gây nguy hiểm trực tiếp. Đặc biệt còn làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng khác. Đặc biệt ở những trẻ em có hệ miễn dịch yếu.

Triệu chứng bệnh sởi ở trẻ em

2.1. Bệnh sởi ở trẻ em thể điển hình

Ở thể điển hình thường gặp, bệnh sởi ở trẻ em diễn tiến với 4 giai đoạn:

– Giai đoạn ủ bệnh

Virus sởi sau khi xâm nhập vào cơ thể trẻ sẽ không có dấu hiệu ngay. Mà trải qua giai đoạn ủ bệnh 10 – 14 ngày. Vì thế, hầu như cha mẹ không hề biết con đã bị nhiễm sởi. 

– Giai đoạn khởi phát (viêm long)

Các triệu chứng bệnh sởi ở giai đoạn này chủ yếu là tình trạng viêm. Tình trạng này thường kéo dài 3 – 4 ngày. Trẻ thường xuất hiện các tình trạng: sốt, đỏ mắt, viêm kết mạc, chảy nước mắt và nước mũi, xuất tiết mũi họng, ho, sưng hạch ngoại biên,… 

Sốt là một triệu chứng điển hình của bệnh sởi ở trẻ em

– Giai đoạn toàn phát (phát ban)

Sau khi bị sốt 3 – 4 trẻ sẽ nổi ban sởi trên da. Khoảng thời gian phát ban sởi thường 4 – 6 ngày. Trẻ giảm sốt khi ban bắt đầu mọc. 

Khởi phát ban sởi ở phía sau tai và gáy sau đó lan dần sang khắp vùng đầu – mặt rồi chuyển dần xuống thân, chi dưới. Ban sởi có màu đỏ, hơi gồ lên trên da, có thể liên kết thành đám hoặc tồn tại riêng lẻ. 

– Giai đoạn hồi phục (ban bay)

Điểm đặc biệt của bệnh sởi ở trẻ em là tình trạng ban sởi lặn dần theo đúng trình tự mọc ban đầu. Khi ban sởi bay hết trên da sẽ có vết thâm. Nếu ban không còn mà trẻ vẫn sốt thì cần thận trọng bởi có thể bệnh sẽ tiến triển nguy hiểm. 

2.2. Bệnh sởi ở trẻ em thể không điển hình

Cũng có những trường hợp bệnh sởi ở trẻ em không thể phát hiện sớm. Nguyên nhân là vì có các dấu hiệu không điển hình như: ban ít, viêm long nhẹ, sốt nhẹ, không có nhiều thay đổi về sức khỏe,… 

Với thể này, nếu trẻ thuộc các trường hợp sau thì cha mẹ nên đưa con đến cơ sở y tế thăm khám:

– Trẻ dưới 1 tuổi chưa từng tiêm vắc xin sởi.

– Trẻ trên 1 tuổi mới tiêm 1 mũi vắc xin sởi.

– Trẻ sống trong môi trường đang có dịch sởi.

– Trẻ đã có tiếp xúc với người hoặc môi trường nghi ngờ có virus sởi.

Đặc biệt, trẻ cần được đến bệnh viện ngay khi có các dấu hiệu: đau mắt khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, ngủ nhiều, đầu đau dữ dội, hôn mê, khó thở,…

Phương pháp điều trị bệnh sởi ở trẻ em

Tiêm vắc xin có chứa thành phần sởi cho trẻ từ sớm là biện pháp phòng ngừa bệnh sởi

Hiện nay, phương pháp điều trị sởi ở trẻ em vẫn chỉ nhằm mục đích kiểm soát triệu chứng và giúp giảm sự khó chịu của triệu chứng ở trẻ:


– Sốt: trẻ được kê đơn thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ. Thường là thuốc paracetamol hoặc ibuprofen.

– Ho và đau họng: sử dụng thuốc giảm ho, long đờm dạng siro thảo dược. Đồng thời súc miệng nước muối hoặc chanh đào mật ong (với trẻ trên 1 tuổi).

– Vệ sinh mắt: giảm cường độ ánh sáng trong phòng của trẻ. Đồng thời tránh cho trẻ tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Hàng ngày trẻ cần được vệ sinh mắt với nước muối sinh lý để loại bỏ ghèn.

Ngoài ra, điều trị sởi ở trẻ còn cần được bổ sung vitamin A theo liều chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Việc bổ sung vitamin A giúp giảm thiểu biến chứng nguy hiểm cho trẻ. Vitamin A có tác dụng quan trọng tăng cường hệ miễn dịch. Từ đó giúp bảo vệ niêm mạc đường hô hấp và tiêu hóa, cải thiện chức năng của mắt. Trẻ em thiếu vitamin A có nguy cơ cao mắc các biến chứng viêm phổi và viêm giác mạc.

Điều trị các biến chứng là một phần quan trọng trong việc điều trị bệnh sởi ở trẻ em. Tùy vào biến chứng gặp phải mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ hiệu quả để ngăn chặn tiến triển nặng, nhất là viêm phổi, viêm não, viêm tai giữa

Sau khi trẻ đã hết các dấu hiệu của sởi, cha mẹ vẫn cần được theo dõi con trong vài tuần để đảm bảo không có biến chứng nào xuất hiện. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như sốt cao trở lại, khó thở, hoặc co giật, trẻ cần được đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Cha mẹ cũng cần cho con tái khám sau khi điều trị khỏi sởi. Việc làm này sẽ giúp trẻ được kiểm tra, phát hiện bất thường sức khỏe. Từ đó giúp đánh giá khả năng hồi phục sau sởi.

Bệnh sởi ở trẻ em tuy có khả năng tiến triển nhanh và dễ gặp biến chứng nguy hiểm nhưng có thể phòng ngừa bằng việc tiêm vắc xin và chăm sóc vệ sinh cá nhân. Cha mẹ cần nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh để giúp trẻ can thiệp điều trị kịp thời.

Nếu phát hiện con có những dấu hiệu bất thường nghi ngờ bệnh sởi, ba mẹ hãy liên hệ 19001984 để được tư vấn và đặt lịch khám.

 

Từ khóa:

Bài viết liên quan

Nguyên nhân và dấu hiệu của trầm cảm sau sinh

Nguyên nhân và dấu hiệu của trầm cảm sau sinh

Có tới hơn 20% phụ nữ sau sinh mắc chứng trầm cảm trong 3 tháng đầu tiên. Nếu không được phát hiện và điều trị tâm lý kịp thời thì có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc và nguy hiểm đến tính mạng của cả mẹ và con. Để hiểu rõ hơn, hãy […]

Thoát vị đĩa đệm: Những thông tin cần biết

Thoát vị đĩa đệm: Những thông tin cần biết

Thoát vị đĩa đệm là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến hiện nay. Bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Tình trạng này xảy ra khi phần nhân nhầy bên trong đĩa đệm thoát ra ngoài qua vòng xơ, chèn ép vào các rễ thần […]

Thoát vị đĩa đệm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Thoát vị đĩa đệm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Thoát vị đĩa đệm là căn bệnh gây đau đớn và khó chịu cho người bệnh. Vậy thoát vị đĩa đệm có nguyên nhân do đâu? Triệu chứng và phương pháp điều trị ra sao? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây! Thoát vị đĩa đệm là gì? Thoát vị đĩa đệm hay còn […]

Hở hàm ếch ở trẻ: Nguyên nhân và cách điều trị

Hở hàm ếch ở trẻ: Nguyên nhân và cách điều trị

Hở hàm ếch ở trẻ có gây nguy hiểm không? Điều trị thế nào? Cùng DoLife tìm hiểu qua bài viết dưới đây! Hở hàm ếch là bệnh gì? Hở hàm ếch hay còn gọi là khe hở vòm miệng là một dị tật bẩm sinh phổ biến ở trẻ em. Đây là tình trạng khi […]